Amsterdam, 18 april

foto: Jaap Reedijk

Van onze verslaggever Patrick van den Hanenberg

Stefano Keizers is winnaar geworden van het Concours om de Sonneveldprijs van het Amsterdams Kleinkunst Festival. Het duo De Fransse Eijkel (Sanne Franssen en Christian van Eijkelenburg) kreeg de voorkeur van de zaal en ontving de Publieksprijs.

Het was behoorlijk druk in de pauze bij de afgifte van de jassen. Alsof de neutrale toeschouwer, die niet speciaal voor een van de drie finalisten was gekomen, niet bijster geïnteresseerd was in het laatste oordeel van de jury, noch in het gastoptreden van het überzoete damestrio Zazi.

Het was dan ook geen historische finale. Het was wel interessant om te zien hoe twee van de drie kandidaten het terrein aftastten tussen kleinkunst en experimenteel theater. Volgens de jury, onder leiding van Erik Pals (zakelijk directeur van Het Scapinoballet) was de zoektocht van Keizers daarin meer succesvol dan De Fransse Eijkel, die de vorm in hun generatie-niks-satire belangrijker leek te vinden dan de inhoud.

De jury was zeer gecharmeerd van de dwarsigheid van Keizers: ‘Hij balanceert op de grenzen van absurdisme en surrealisme. Hij ontregelt uit pure liefde voor het ontregelen. Het is heerlijk hoe hij vele theaterwetten met voeten treedt en het lef heeft bijzonder irritant te zijn. Hij durft af te wijken van stuk geregisseerde voorstellingen en gaat met satanisch genoegen in tegen de vertrutting waar veel cabaret onder lijdt.’

Een trouwe festivalbezoeker zag het iets anders. Nadat hij zijn stem aan De Fransse Eijkel had gegeven voor de Publieksprijs ging hij los aan de bar: ‘Stefano Keizers voerde een pseudo-anarchistisch toneelstukje op, waarbij de pindakaasvloer van Wim T. Schippers was vervangen door een vloer van zaagsel, de zakken over de hoofden van John Lennon en Yoko Ono door een slaapzak, en de beuk-poëzie-mantra’s van Johnny van Doorn door loze kreten. Kortom: hele oude wijn in een schijnbaar nieuwe, maar reeds versleten zak.’

De vriendelijke zanger-pianist Merijn Krol stond met lege handen. Zijn liedjesprogramma was het meest conventioneel van de avond. De jury was vol lof over zijn muzikaliteit en taalvaardigheid, maar had moeite met te veel nadruk op de dood van zijn vader.

Verder was het de jury opgevallen dat er ook dit jaar weer ‘geen statements, politieke betrokkenheid of zicht op een grotere wereld dan alleen de eigen veilige wereld’ viel waar te nemen bij de kandidaten. De jury vond het raar ‘dat de grote boze wereld – zeker nu deze voor kleinkunstenaars en cabaretiers zoveel munitie biedt – angstvallig van het podium wordt geweerd. Zowel in humor als in theatrale symbolen.’ De jury heeft gezocht naar een verklaring voor het gebrek aan engagement bij de generatie Nix, die het kleinkunstpodium momenteel domineert: ‘Deze generatie, die zo vergroeid is met alle mogelijke communicatiemiddelen, blijft – als het er echt op aan komt – liever in de eigen veilige kring. Als het buiten stormt, doen we immers allemaal de luiken dicht. En met die hedendaagse tsunami aan communicatiemiddelen stormt het altijd wel ergens heel hard.’

Nee, een nieuwe Teeuwen, die genadeloos Erdogan onder vuur neemt, hebben we niet gezien.

Finale Amsterdams Kleinkunst Festival, DeLaMar Theater Amsterdam, 18 april. De drie finalisten maken vanaf september een landelijke tournee, met als startpunt Theater Bellevue in Amsterdam.