Jan Rot: Meester ver- en hertaler


Geplaatst in boekrecensie op . Gepubliceerd in: de Volkskrant

Jan Rot: #stopdetijd, bijna alle popteksten en vertalingen.

****

Uitgave van Stichting Okapi, 304 pagina’s; € 19,50

Jan Rot heeft de adem van een diepzee-parelvisser zonder zuurstoffles. Onverzettelijk, energiek, en regelmatig komt hij met een parel boven. Na honderden liedjes en veertig jaar zwoegen (acht keer inzenden voor de Annie M.G. Schmidtprijs, liedjes voor het Songfestival schrijven die het niet halen, teksten aan André Hazes geven die ze niet gebruikt) won Rot met Stel dat het zou kunnen dit voorjaar de Annie M.G. Schmidtprijs voor het beste theaterlied van het seizoen. Een gevoelig lied, waarin hij zich voor de denkbeeldige keuze plaatst: dineren met Einstein of Martin Luther King, rampen als Hiroshima of 11 september voorkomen…., of nog een uurtje met zijn vroeg gestorven moeder? Hij kiest voor het laatste.

Een deel van het geld van de prijs maakte hij direct als bonus over aan zijn muzikanten. De rest stak hij in de productie van het onlangs verschenen album #stopdetijd. Hij putte voor dat album uit ‘de catacomben’ de gigantische voorraad demo’s, die Rot de vorige eeuw op cassette, 19 cm tape, minidisc of DAT heeft opgenomen. Hij moest die nummers wel eerst uit het Engels vertalen, want als rocker uit de jaren zeventig en tachtig vond hij Nederlands niet interessant. In de gelijknamige liedtekstbundel staat bijna alles wat Rot na 1977 heeft geschreven. De doos met eerdere teksten is door zijn vader per abuis bij het oud vuil gezet.

De Annie M.G. Schmidtprijs was zijn eerste vakprijs, ofschoon recensenten de teksten van Rot en vooral zijn vertalingen veelvuldig hebben geroemd. Eigenlijk zijn dat hertalingen, waarin hij de klank en het ritme perfect vast houdt en de woorden laat sprankelen. Hij zong die liedjes in zijn soloprogramma’s of met (oud Berini) Marjolein Meijers. Ook de musicalproducenten weten Rot te vinden. Hij vertaalde de liedjes van onder meer Tommy en Hair. Niet zelden overtreft hij het origineel: Black boys are delicious wordt Zwart zaad is verslavend.

Rot is geweldig als hij een niet-Nederlandse situatie weet te verplaatsen naar een herkenbaar Nederlands decor. Penny Lane van The Beatles verhuisde naar de Jordaan en de Rednecks van Randy Newman wonen bij Rot in Drenthe. Goodnight Saigon van Billy Joel verschoof hij briljant naar de politionele acties in Indonesië: ‘De eerste actie begon in juli/en niemand dacht meer aan Multatuli/Je schoot met scherp bij iets verdachts/er hielp geen bijbel tegen hun stille kracht.’ Elke dag tien teksten lezen en je bent een paar maanden gelukkig.