‘Het zijn vaak rijke, blanke, oude mannen die over het lot van sekswerkers beslissen, terwijl ze geen enkel idee hebben hoe hun leven eruit ziet. Zij beweren dat een prostitué geen goede moeder kan zijn en halen haar kind bij haar weg. Zij bepalen dat als twee vrouwen in hetzelfde huis hun klanten ontvangen, omdat het veiliger is, dat huis meteen als een illegaal bordeel wordt bestempeld. Zij denken dat je prostitutie de wereld uit kunt helpen door de klanten als een crimineel op te jagen, terwijl dat alleen maar een schimmig illegaal circuit veroorzaakt.’
De verontwaardiging spat er nog steeds vanaf bij Siobhán Knox, choreograaf en initiatiefnemer van de Sex Worker’s Opera. Vier jaar geleden stonden enkele tientallen sekswerkers en acterende sympathisanten op een Londens podium om de wereld in te peperen dat het negatieve imago dat rond de diverse seksberoepen hangt, zoals strippers, prostitués, peepshow- en paaldansers,, gebaseerd is op domme vooroordelen, die gevoed worden door de stereotype rol die sekswerkers vaak spelen in films, liedjes en andere kunstvormen. Leer die mannen en vrouwen en transgenders en transseksuelen die in de seksindustrie werken eens kennen en je komt tot andere inzichten, was de opdracht aan het massaal toegestroomde publiek. De geplande twee avonden met wrange en vrolijke verhalen en muziek van componist Alex Etchart werden direct verlengd tot een week, een maand, een tour door Engeland, en inmiddels is de cast voor het eerst naar het buitenland afgereisd. Vanaf zaterdag is de show tien keer te zien in het Amsterdamse Compagnietheater. De serie valt niet toevallig samen met de 22ste internationale Aidsconferentie en Amsterdam Pride.
In het Zid-theater in Bos en Lommer zijn de spelers bij elkaar om de nieuwe aspecten van de show te bespreken. Een oproep van Knox aan sekswerkers heeft meer dan zestig verhalen opgeleverd uit alle hoeken van de wereld en door middel van Skype interviews wordt de voorraad nog steeds uitgebreid. Zo kan de inhoud van de show regelmatig worden ververst, ook al blijft het hart van de voorstelling steeds hetzelfde: de confrontatie tussen twee zussen, waarvan de een net heeft verteld dat ze sekswerker is. Zij voeren heftige discussies over feminisme, vrouwenveiligheid en schaamte.
Voor de Amsterdamse voorstellingen levert Metje Blaak, voormalig woordvoerder van De Rode Draad, de inmiddels opgeheven belangenvereniging voor prostitués, een bijdrage. Zij vertelt over het moment waarop ze ontdekte dat sekswerk haar roeping was. Ook de gentrificatie van de Wallen zal aan de orde komen.
De Spaanse Vera Rodriguez geeft de show met haar inbreng extra couleur locale. Vanwege de onduidelijkheid rond Brexit is zij van Engeland verhuisd naar Amsterdam, waar zij nu werkt voor het Red Umbrella Fund, dat initiatieven van sekswerkers wereldwijd ondersteunt. Daarvoor was zij zestien jaar werkzaam in de seksindustrie, onder meer als peepshowdanseres. Zij behoort tot het deel van de cast dat er ook buiten het theater open voor uit komt waar zij haar inkomen vandaan haalt. ‘Zo’n bekentenis naar je eigen familie is bijzonder lastig en mijn ouders verzinnen ook nog regelmatig een beroep voor mij als ik ter sprake kom bij familiebijeenkomsten. Maar ik ben wel blij dat ik niet meer hoef te liegen. Dat lucht echt op. En zo beseffen de mensen die mij kennen dat je als sekswerker ook gewoon eet en slaapt en liefhebt en de krant leest. Dat je een gewoon mens bent.’
De verhalen die worden verteld en gezongen zijn zeer gevarieerd. Over de wensen van een hooggeplaatste directeur en een rabbijn, we horen van een escort die huwelijksadvies geeft, een webcammodel dat samenwerkt met een buiksprekende pop, en een moeder die tegen haar dochter vertelt dat ze als prostitué werkt en meteen te horen krijgt dat haar dochter hetzelfde beroep uitoefent.

Is de ze opera niet gewoon een musical?
Knox: ‘Ja eigenlijk wel. Maar het is een grappige verwijzing naar al die opera’s, zoals La Traviata, waarin een verknipt beeld van sekswerkers wordt gegeven. En voor de eerste voorstelling in Londen is de groep ook geholpen door een paar medewerkers van de Royal Opera. Ik zing een aria, over de wens van een klant om mij ervan langs te geven met een zweep. Met elke mep ga ik beter zingen.’

Sekswerkers die in het theater staan. Is dat financieel wel verstandig?
Knox: ‘Nee. We proberen iedereen zo goed mogelijk te betalen, maar het betekent toch dat de spelers geld inleveren. Er zit dus een flinke dosis idealisme bij deze mensen om aan dit project mee te doen, want je kunt echt tussen de bedrijven door niet even je andere beroep uitoefenen.’

Sex Worker’s Opera door Experimental Experience
Van 21 juli t/m 2 augustus 2018
www.compagnietheater.nl