Ado/Ajax door Drang, tekst: Ton Theo Smit, regie: Jaap Postma, KPN Hallen Den Haag, 7 april. Tot 30 april.

De woordvoerder van Ado heeft de pers naar het supportershonk van de voetbalclub gehaald om wat informatie te geven over het ‘akkefietje’ na de verloren wedstrijd tegen – hij kan de naam van de club uit Amsterdam niet uit zijn strot krijgen – ‘Achgrhraks.’ Na die bittere ervaring zijn rellen uitgebroken, waarbij een van de Haagse supporters helemaal door het lint is gegaan. In de kinderboerderij in het Zuiderpark heeft hij alle dieren op gruwelijke wijze afgeslacht.
De Griekse held Ajax, die we van Sophocles kennen, wordt na de Trojaanse oorlog waanzinnig als niet hij, maar Odysseus de wapenuitrusting krijgt van zijn gesneuvelde vriend Achilles. In blinde woede hakt hij op een kudde schapen in, denkend dat het zijn medestrijders Odysseus, Agamemnon en Menelaos zijn. Als hij weer bij zinnen komt en beseft wat hij heeft gedaan, pleegt hij uit schaamte zelfmoord.
Eerder dit seizoen trok regisseur Jos Thie in de Ajax-versie van het Noord Nederlands Toneel de lijn van Troje door naar conflicten in Bosnië en Rwanda, en maakte van Ajax de eerste soldaat die lijdt aan het post traumatisch stress syndroom. De Haagse theatergroep Drang verplaatst het verhaal naar de dolgedraaide voetbalcultuur, waar het volgens Rinus Michels ook oorlog is. Ado-held Aad Mansveld, die de gehele voorstelling op een voetstuk van gras staat, heeft de rol van godin Athene overgenomen. Hij stuurt de ontwikkelingen en probeert met kort commentaar in de psyche te kruipen van de krankzinnige supporter, die net als de klassieke Ajax zelfmoord pleegt. ‘Zo dood als een berenlul.’
De gigantische voormalige KPN Hallen zijn kaal en kil (jas aanhouden!) en zorgen voor een beklemmend gevoel, dat past bij de ontluistering van de hoofdrolspeler Ado, explosief gespeeld door Niels Brandaan Cotterink. De openingsscène, waarin hij als gestoorde, gewelddadige supporter door de enorme ruimte op zijn doel afdanst is groots. Zijn ouders (Lucienne van Amelsfoort en Wim Meuwissen), die hem deze determinerende naam hebben gegeven, zorgen met hun Haagse gescheld en aardse opmerkingen (over andijviestamp met spekjes) voor genoeg lucht in het stuk.
Theatergroep Drang die met deze voorstelling haar tienjarig jubileum viert als locatie-gezelschap, werd tijdens de voorbereiding angstaanjagend door de actualiteit ingehaald, toen een groep van zeventig waanzinnige Ajax-hooligans het supportershonk van Ado bestormde. Maar ook zonder dit ‘extraatje’ is Ado/Ajax een sterke, maatschappelijk relevante voorstelling over geweld, groepsdrang en gekrenkte ego’s.