Tijdens een optreden op de Nederlandse ambassade in Moskou op Koninginnedag vertikken ze het om het Wilhelmus te spelen; ze tanken niet bij Shell; ze willen niets te maken hebben met sponsor-optredens, dus hebben ze al zes keer nee gezegd tegen een Marlboro Flashback Tour; ze spelen niet op het Noorderslagfestival, omdat ze dan op vakantie zijn; toen Willem-Alexander en Máxima vroegen of ze op hun huwelijksfeest wilden spelen, luidde het antwoord eenvoudig: ‘We doen geen bruiloften.’ De jongens van De Dijk hebben principes.
Vijfentwintig jaar geleden was De Dijk nog een groep jongens met bescheiden apparatuur en bijbaantjes. Inmiddels is het de meest hechte nederlandstalige rock ’n roll/soul-band, met een strakke boekhouding en pensioenvoorziening. Een bedrijf, maar zeker ook een familie- en vriendenclub, waar iedereen elkaar van haver tot gort kent. Zanger/tekstdichter Huub van der Lubbe is het gezicht, maar De Dijk is een democratisch collectief van muzikanten, crew en mensen op kantoor.
Als je het jubileumboekje Hart van De Dijk van Thomas Verbogt leest, krijg je bijna het idee dat je te maken hebt met een muzikale versie van Walden, de anarchistisch-communistische leef- en werkgemeenschap van Frederik van Eeden ruim een eeuw geleden. Maar de gemeenschap De Dijk heeft zo nu en dan toch wat lucht nodig in de vorm van sabbatical years (1999 en 2004) of vers bloed. Zo speelt gitarist Jan Bart Meijers (vanaf 1999) een beetje de rol van Billy Preston bij de opnamesessies van Let it be van The Beatles: de boel opfrissen als de automatismen dreigen te overheersen.
Thomas Verbogt is een goede bekende van de groep. Je zou hem een groupie met hersens kunnen noemen. Dat gebrek aan afstand breekt het boek, dat hier en daar hagiografische trekjes vertoont, nogal op. Ook de opzet van het boek – laat iedereen wat vertellen en dan doet de schrijver er nog een schepje bovenop – maakt het er niet beter op. Verbogt probeert wel een beetje structuur aan te brengen op zoek naar het geheim van De Dijk. Zo komen Ramses Shaffy, Jacques Brel en de grote stad met enige regelmaat terug als belangrijke inspiratiebronnen voor de teksten, en Bruce Springsteen en Otis Redding als muzikale voorbeelden. De muziek – niet virtuoos, maar nooit gelikt – is aantrekkelijk voor poppubliek dat het midden zoekt tussen nuchterheid en passie. Grootste zegen voor de groep lijkt te zijn geweest dat er niet direct een hit is gescoord. De weg naar roem en acceptatie is lang geweest, waardoor er geen Doe Maar-hype kon ontstaan, waar geen normaal mens tegen bestand is.
Maar het verhaal van Verbogt dwarrelt alle richtingen op. Daarbij valt wel heel veel het woord ‘gevoel.’ Verbogt als de nieuwe Margreet Dolman. Het wachten is op een degelijk Dijk-boek.

Thomas Verbogt: Hart van De Dijk
Nijgh & Van Ditmar, € 14,90