Ontwapenende echtheid van Sara Kroos


Geplaatst in Theaterrecensies op . Gepubliceerd in: de Volkskrant

Zoetgevooisd door Sara Kroos, regie: Jessica Borst, muzikale leiding: Martijn Breebaart, De Kleine Komedie 26 januari. Tournee.

De kleine Sara logeert bij haar oma. ’s Ochtends wordt niet alleen het meisje, maar ook het beest in haar wakker. Nou ja, een beestje, maar toch de innerlijke dwang om zonder remmingen de wereld binnen te treden. Zij buitelt de trap af en eindigt met een wilde dans naakt op de keukentafel. Oma is geschokt en jaagt haar kleindochter kwaad naar boven om haar kleren aan te trekken.
De volwassen Sara heeft er geen trauma aan overgehouden. Sterker nog, zij is juist met volle kracht door de grenzen heengegaan die oma zo angstig had getrokken. En dat kan ze iedereen aanraden. Want het blijkt een probaat middel tegen frustraties en uiteindelijk wordt de samenleving daar beter van. Weg met de hypocrisie: ‘Ik ga liever knettergek vooruit dat gezond ten onder.’
De programma’s van Sara Kroos zijn theatrale zelfonderzoeken, zonder dat het publiek het beklemmende gevoel krijgt tegen betaling een openbare sessie bij de psycholoog te moeten bijwonen. Want het verhaal van Kroos is breed genoeg om iedereen te kunnen aanspreken. En waar ze zich in vorige programma’s nog wel eens dreigde te overschreeuwen, heeft ze nu precies de juiste hoeveelheid decibellen te pakken om geloofwaardig over te komen.
Iedereen, zo betoogt Kroos, heeft een geheim kistje, waarin de diepste verlangens liggen opgeborgen. Als je nu maar met enige regelmaat het kistje opent en met sociale intelligentie toegeeft aan die verlangens, dan kun je lang en gelukkig leven, en zal de maatschappij verschoond blijven van de verkrachter en terrorist. Dus daarom: masturbeer maar met de kindjes van Groep 3 in gedachten, verleid de jonge vaders op het schoolplein, wees op z’n tijd vals tegen de mensen in je omgeving, en blaas je tuinkabouter op als je iets stuk wilt maken. Het levensmotto van Kroos – je kunt het ritme van Ramses Shaffy’s Zing, vecht, huil, bid etc erbij denken – ziet er niet al te diepzinnig uit: Eet, slacht, neuk en een dutje, maar achter die platte eenvoud zit een aantrekkelijk anarchisme, waarbij het evenwicht tussen engel en beest in de mens bewaard blijft. Voor haar hoort daar ongetwijfeld ook bij dat je mee moet kunnen werken aan een waardeloos programma als De Lama’s van BNN, waarbij stand up comedy en improvisatietheater (onbedoeld) tot een lachertje wordt gemaakt. Het zij zo.
In het theater is Sara Kroos op haar best. De sekslijn van Zoetgevooisd is soms wat langdradig, maar daar staat veel tegenover: de strakke muziek van toetsenist Martijn Breebaart en gitarist Bas Mulder, de rake harde grappen, maar vooral de ontwapende echtheid van Sara Kroos.