Kleinkunst is grotendeels een mannenaangelegenheid. Het Amsterdams Kleinkunst Festival heeft daar de afgelopen decennia (onbedoeld) aan meegewerkt door louter mannen met een speciale hommage te eren. Er waren feestavonden voor tekstdichters (Jan Boerstoel, George Groot), componisten (Harry Bannink, Martin van Dijk) en alleskunners (Jacques Brel, Wim Sonneveld), maar vrouwen stonden tot nu toe buitenspel. Daar werd afgelopen maandag in het Amsterdamse theater De Meervaart rigoureus een eind aan gemaakt met een zeer geslaagd eerbetoon aan La Grande Dame de la Chanson, Liesbeth List.
Wel moet worden erkend dat List in haar carrière vooral door mannen bij de hand is genomen, zoals Brel-vertaler Ernst van Altena, Frank Boeijen, producent Albert Verlinde en natuurlijk Ramses Shaffy, die het bedeesde zangeresje van Vlieland in de jaren zestig de artistieke (Amsterdamse) inner circle binnentrok. Ook al bleef Ramses dit keer keurig op zijn stoel in de zaal zitten, hij was de tweede hoofdpersoon van de avond, zoals bleek uit de openingstekst van Frank van Pamelen:
Zo’n veertig jaar terug of daaromtrent
Begint er in zijn tuintje iets te broeien
Iets dat-ie als bijzonder heeft herkend
En waar hij artistiek mee wil gaan stoeien
Hij wil het met zijn spraakwater besproeien
Het is een jonge blom die hij beslist
Tot bloem der bloemen uit wil laten groeien
Dat is de pas ontloken Liesbeth List.
Een indrukwekkende verzameling artiesten was opgetrommeld om List te knuffelen met een lied, gedicht of herinnering. De beginperiode met Shaffy werd vertegenwoordigd door de nog immer stuiterende Sylvia Alberts (Ik ben het Sjaantje met het haantje en het kipje op een stok) en Thijs van Leer. De laatste, die zich zichtbaar had voorbereid op een Siberisch koude avond, presteerde het om gelijktijdig dwarsfluit en piano te spelen om vervolgens mis te kleunen bij de lastige tonen van MacArthur Park.
Ook Freek de Jonge kwam muzikaal in de problemen. In een lied voor zijn vrouw Hella (?) had hij moeite om de juiste pianotoetsen en zangtonen te vinden. Toen hij zijn zangkunst vervolgens met de nodige ironie vergeleek met Shaffy kwam hem dat op een venijnige sneer te staan van presentatrice Sanne Wallis de Vries, die deze avond in een bloedvorm stak. En dat werd door het echtpaar De Jonge merkbaar niet op prijs gesteld. Freek, die na zijn muzikale uitglijder revanche nam met een lief gedicht voor Liesbeth List, kuste het incident na afloop in de foyer met Shaffy gezellig-collegiaal weg.
Na de glorierijke aanloop met Shaffy volgden spraakmakende albums met werk van Jacques Brel en Mikis Theodorakis. Deze bloeiperiode werd tijdens de hommage gevierd met een machtig optreden van de Vlaamse Brel-specialiste Micheline Van Hautem en een spannende Friese uitvoering van een deel van de Mauthausen-cyclus door Douwe Heeringa. De loopbaan van List kende in de jaren tachtig een duidelijke dip, waar op grappige wijze aan herinnerd werd door een parodie van Annemarie Oster. Perfecte pruik, jurk uit de kast van List, alle gebaartjes en de stem in orde, het zag er griezelig echt uit. De revival van List kwam onder meer door het nieuwe materiaal van Frank Boeijen en de theatermogelijkheden die Albert Verlinde haar bood. Door haar rol in de musical Piaf en het chansonprogramma Dichter bij List, besteeg List eind jaren negentig opnieuw de troon, waar ze nog steeds vorstelijk op zit.
Soms wenst er een verwenste recensent
Dat groeiproces aanzienlijk te verknoeien
En wordt zij grof de grond weer ingepend
Met onbeschaafde praat en ouwe koeien
Maar wie haar als een onkruid uit wil roeien
Die heeft zich in haar weerbaarheid vergist
Want wie zich door geen mens zal laten snoeien
Dat is de veelbesproken Liesbeth List.
Het Amsterdams Kleinkunst Festival, met onder meer het Concours om de Wim Sonneveldprijs en een programma over Dirk Witte, duurt nog tot 26 mei. www.amsterdamskleinkunstfestival.nl
“