Theo Maassen en zijn vriendin (vrouw klinkt niet zo fijn, ze zijn wel getrouwd, maar ze wonen apart, want ‘het is leuk om af en toe een balletje te trappen, maar dan hoef je nog geen voetbalveld in huis’) hebben een kind gekregen. Da’s voor een vrijgevochten rouwdouwer als Maassen, die ‘veertig jaar heeft kunnen aanklooien’ een pittige verandering in zijn leven. Hij moet nu opeens het goede voorbeeld geven, en daar is hij niet goed in. Maar je voelt het al aankomen: na een serie harde, afwerende grappen over zwangerschap, bevalling en het hinderlijke gekrijs van het wicht komt de aap uit de mouw en de babyfoto uit de broekzak: hij houdt zielsveel van zijn dochter en wil er in deze hopeloze wereld toch het beste van maken. Laten we alsjeblieft allemaal van elkaar houden, luidt de boodschap die we in andere bewoordingen ook kennen van Toon Hermans, Freek de Jonge, de priester en de dominee.
Het is een dramatische tijd om op aarde rond te lopen. De planeet overleeft het wel, maar wil duidelijk van de menselijke soort af. We zijn onze eigen zelfmoordterroristen, want het ziet er niet naar uit dat de mens de noodzakelijke ommezwaai in levensstijl zal kunnen maken. Zo ver niets nieuws onder de zon, en zo ver eigenlijk ook niets nieuws van Theo Maassen. Hij heeft het eigenlijk altijd over de nare wereld met de domme mensen en de zoektocht naar een manier om het leven zo goed en zo kwaad te overleven. De domme aardbewoners zijn dit keer de ‘voorvocht-mensen’ die niet zijn ontstaan uit een spectaculaire liefdes-ejaculatie, maar uit voorvocht dat per ongeluk is ontsnapt.
Maassens verhaal over de boze wereld, waar de beschaving in rap tempo afbrokkelt, komt weliswaar onderhand bekend voor, maar hij doorspekt zijn verhaal met een enorme hoeveelheid grappen en nieuwe voorbeelden van ellende, dus van verveling is geen sprake. Zijn schepje er bovenop-methode kennen we inmiddels ook wel, maar het blijft fascineren hoe hij grof en warm zo harmonieus ineen kan schuiven.
Maassen heeft niet veel nodig om zijn sombere verhaal te vertellen: een stapeltje voetbalplaatjes, een ruzie-overzicht van hem en zijn vrouw en het script waar hij regelmatig wat aantekeningen aan toevoegt. En een enorme overgave en oprechtheid om zijn zorgen aan anderen uit te leggen.
Maassen gebruikt vaak een belangrijke privégebeurtenis als kapstok, zoals het overlijden van zijn ouders of dit keer zijn kind, zonder dat het ook maar in de verte klef wordt. Je kijkt direct bij Maassen in zijn ziel en toch weet hij afstand te houden. Een uiterst plezierige combinatie, die waarschijnlijk nog vele jaren meekan.

****
Zonder Pardon door Theo Maassen, regie: Martijn Bouwman, De Spiegel Zwolle, 14 februari. Tournee.