Meer dan één miljoen mensen in Nederland zijn lid van een zangkoor. Daar zitten ongetwijfeld belcanto-toppers bij, maar een groot deel der amateur-vocalisten beleeft waarschijnlijk meer plezier aan de knusheid van het samenzingen en de bijbehorende borrel, dan aan de juiste toon op de juiste maat. De broers Bas en Ralf Grevelink zijn inmiddels aan de vierde editie begonnen van hun meezingvoorstelling Ik ben blij dat ik je niet vergeten ben. Er worden tekstboekjes uitgedeeld en dan is het ‘roept u maar.’
Muziek maken is een sociale gebeurtenis, herinneringen ophalen, à la recherche du temps perdu. Buurthuizen, bejaardentehuizen, café’s, straatfestivals met of zonder oude ambachten zijn gewilde podia voor artiesten met vertrouwd muzikaal repertoire. De mens wordt ouder, dus er is steeds meer temps perdu waar men naar op zoek is. Er is behoefte aan bundels met liedteksten en bladmuziek.
Vinylverzamelaar/uitgever Vic van de Reijt voelde deze trend tien jaar geleden feilloos aan. In 1987 verscheen Toen wij van Rotterdam vertrokken, een smakelijke verzameling Nederlandse liederen uit de 20ste eeuw. Tien jaar later volgde de bundel Ik ben blij dat ik je niet vergeten ben, met de vergeten krenten uit de 20ste eeuw. De twee bundels zijn nu samengevoegd in Het Land van Maas en Waal, aangevuld met enkele ten onrechte overgeslagen teksten en een paar nieuwe hoofdstukken, zoals een overzicht van ‘Surivlaams’ repertoire. Dat hoofdstuk is gebaseerd op een serie artikelen met bijbehorend favorieten-lijstje in Het Parool, waarin Van de Reijt de overeenkomsten tussen de zonnige Vlaamse en Surinaamse liedcultuur bespreekt. De serie werd afgerond met een liedjesavond in het Amsterdamse muziektheater Paradiso. Zo organiseerde hij al meerdere 45-toeren feesten, want naast het signaleren en aanvoelen van de meezing-trend, doet Van de Reijt er ook alles aan om de beweging in stand te houden.
Als hoofdredacteur van Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar heeft Van de Reijt zich (onder meer) als taak gesteld om de geschiedenis van het Nederlandse lied vast
te leggen. Daarbij horen niet alleen projecten als het Ja Zuster Nee Zuster-koffertje en een boek met voetballiederen, maar ook de uitgave van de monumentale Pluche-reeks, de bibliotheek van Nederlandse chansons en cabaretliederen. Uit de eerste 11 delen, met werk van onder meer Drs. P, Ivo de Wijs, Guus Vleugel en Hans Dorrestijn, heeft Jaap Bakker een charmante selectie gemaakt. Veel daarvan zal op 20 maart te horen zijn op De grote avond van het Nederlandse lied in Carré.
Eveneens een hoog meezinggehalte heeft de prachtig uitgegeven bundel Zo de ouden zongen, samengesteld door Jacques Klöters. Hierin niet alleen de teksten, maar ook de bladmuziek, met de vaak indrukwekkende omslagen, zoals Hallo! Bandoeng (Willy Derby), Mensch, durf te leven (Dirk Witte) en De Dievenwagen (Louis Noiret). Klöters gaat in de inleiding uitgebreid in op het verschil tussen de wel heel vettig sentimenteel aangezette smartlap en het levenslied. In het laatste wordt vaak in de derde persoon de levensloop van iemand beschreven die geteisterd wordt door ongeluk, zoals maatschappelijke achterstand of ziektes. Door openbare steunbetuigingen van intellectueel gerespecteerde lieden als Gerard Reve en Lucebert werd het levenslied ook in minder volkse kringen salonfähig. Johnny Hoes en Pierre Kartner werden (cult)helden en de Zangeres zonder Naam trad op in Paradiso. Vrijwel niemand schaamde zich er meer voor om bij Manuela (Een auto kwam eraan, het is zo snel gegaan) van Jacques Herb even te slikken en dan weer lustig mee te zingen.
- Zo de ouden zongen, samenstelling Jacques Klöters. Nijgh & Van Ditmar. € 29,90
- Het land van Maas & Waal, bijeengebracht en ingeleid door Vic van de Reijt. Bert Bakker € 19,95
- Pluche, de mooiste liedteksten, samenstelling Jaap Bakker. Nijgh & Van Ditmar € 5,00
- Op het Pluche, grote avond van het Nederlandse lied, 20 maart in Carré, Amsterdam, met met optredens van onder anderen Huub van der Lubbe, Raymond van het Groenewoud en Wende Snijders.