Zing, vecht, huil, bid, lach, werk en bewonder. Een ode aan Ramses! door Songs 4 ever, met Mylène d’Anjou, Vera Mann en Frans van Deursen, arrangementen: Bob Zimmerman, Stadsschouwburg Eindhoven 16 september. Tournee tot half januari.

Het is voor een artistieke loopbaan een mooie vliegende start: een Egyptische vader, een muzikale Russisch-Poolse moeder, de eerste levensjaren in Frankrijk en dan naar Nederland. Ramses Shaffy heeft er alles uitgehaald en nog een flinke scheut bovenop gegooid. Zijn leven laat zich samenvatten in de woorden grenzeloos, mateloos, roekeloos, plus een geweldig oeuvre.
Ramses is officieus met pensioen, dus is het tijd voor een overzichtsprogramma. Het is prachtig geworden. Niet alleen vanwege zalige, explosieve nummers als Marije, Heerlijk, en Zonder bagage, maar ook omdat het gedragen wordt door een gedreven combo en drie vocalisten die oprecht van Shaffy houden.
Vera Mann, die twee seizoenen In de schaduw van Brel heeft gespeeld, ziet veel overeenkomsten tussen Brel en Shaffy. Twee intens levende mannen met heftige liedjes. Maar waar Brel bitter was en tegen schenen schopte, heeft Shaffy het leven altijd omarmd. Hij geniet van de stormen, het vuurwerk en de spetterende liefde en danst lachend en drinkend langs de afgrond. Zelfs de contemplatieve, melancholieke nummers als ’t Is stil in Amsterdam en De trein naar het Noorden hebben een optimistische levenslust als fundament.
De start is stroef met Assememaleistos uit Shaffy’s begintijd in de jaren zestig. Vera Mann zingt het nogal lief, terwijl dat woeste onzinlied een bijna dolgedraaide stem nodig heeft. Daarna vliegt het programma soepel door een zorgvuldig aangelegde achtbaan. Na twee uur wordt het feest met het titellied besloten.
Frans van Deursen heeft zich de laatste jaren, zeker door het Zappa project Joe’s Garage, ontwikkeld tot een van de smaakmakende muziektheater-artiesten. Hij is een betere zanger dan Shaffy, maar beseft dat dit repertoire technisch niet te glad mag worden gezongen. Hij zorgt voor genoeg vocale ruis. Zijn versie van Vijf uur, met de ontroerend huilende trompet van Bart van Hoof, is indrukwekkend. Mylène d’Anjou, net als Vera Mann gekleed in een tuttig gepunnikte jurk, kan beurtelings gas geven en zich klein maken, en is dus zeer geschikt voor Shaffy-vertolkingen.
Shaffy heeft de muziek bij zijn teksten nooit opgeschreven. Hij zegt zelf dat hij op slag leesblind is geworden toen hij stopte met zijn opleiding klassieke piano. Nico van der Linden heeft de afgelopen jaren een groot aantal Shaffy-melodiën, met die wonderlijke timing en harmoniën, uitgeplozen voor het Shaffy Songbook, dat ter gelegenheid van deze theaterproductie is uitgegeven. Die liefde voor de muziek van Shaffy straalt Van der Linden de hele avond achter zijn piano uit, en als zanger/accordeonist met het krankzinnige liedje Oude Hein. Een oeuvre met passie, een avond met passie.