Onbevredigende halfslachtighed


Geplaatst in Theaterrecensies op . Gepubliceerd in: de Volkskrant

Jesus Christ Superstar door Joop van den Ende Theaterproducties, muziek: Andrew Lloyd Webber, tekst: Tim Rice, regie Paul Eenens. Stadsschouwburg Utrecht, 3 november. Tournee.

Door het nog immer groeiende aantal musicalproducties wordt het steeds lastiger om een goede cast voor een musical bij elkaar te sprokkelen. Onbekend is lang niet altijd van mindere kwaliteit, zoals we onlangs mochten merken met Lone van Roosendaal als Sweet Charity.
Ook in de nieuwe versie van Jesus Christ Superstar worden we verrast door een relatief onbekende grootheid. Martin van der Starre is leadzanger van de Haagse coverband jeWelste. Er staan nog meer activiteiten op zijn cv waar de wereld niet wakker van heeft gelegen. Maar vanaf nu zal hij vooral Judas zijn, een geweldige Judas. In de musical Jesus Christ Superstar is Judas geen miezerige verrader, maar een purist die het maar niks vindt dat Jezus in een Idols-sfeertje terecht is gekomen met een kritiekloze aanhang. En dan gaat de man die het goede voorbeeld moet geven ook nog om met Maria Magdalena, een vrouw van lichte zeden. Judas levert zijn vriend en leermeester uit aan het Romeinse gezag, maar heeft al snel spijt. Bij Van der Starre stroomt de twijfel, de vertwijfeling uit zijn strot en elke porie.
De stem van Van der Starre hangt tussen Rod Stewart en Huub van der Lubbe in. Je vraagt je angstig af of hij die rauw emotionele, felle toon avond na avond vol kan houden. Het leek alsof hij aan het eind van de premièreavond al de tol voor zijn vocale explosie moest betalen. Het is te hopen dat hij het redt, want zonder deze Judas stort de voorstelling in elkaar.
Bij Jezus zit het namelijk helemaal fout. Waarom Dieter Troubleyn uit Vlaanderen is weggeplukt is een raadsel. Regisseur Paul Eenens heeft met deze Jesus Christ Superstar geprobeerd om tijdloze mechanismes van macht, indoctrinatie, massahysterie en maatschappelijk geweld bloot te leggen. Maar aan deze Jezus heb je dan niks, want het minste wat je van Jezus mag verwachten is dat hij een charismatische man is waar het volk achteraan wil lopen. In het deel voor de pauze is Troubleyn niet meer dan een verdwaalde onnozelaar.
Ook muzikaal komt de boel maar moeizaam op gang. Het orkestje lijkt met de handrem erop te spelen. In het knallend bedoelde What’s the Buzz (een beetje suffig vertaald met Kom op nou!), als de apostelen zich zorgen maken over de toekomst van Jezus, horen we een gruwelijke James Last-kopersectie. Als dreigende gitaren moeten janken wordt regelmatig laf aan de snaren geplukt. Een prachtige acapella opening van I don’t know how to love him door Casey Francisco (die als actrice geen potten kan breken) wordt verziekt door een truttig Swingle Sisters-achtig koortje.
Na de pauze doet het Laatste Avondmaal en een pittig gesprek met zijn Vader Jezus kennelijk goed, want dan komt er wat pit in de man die dan al ten dode is opgeschreven. Ook de band wringt zich dan wat uit het keurslijf. Maar het wordt geen moment duidelijk waarom de Romeinen zo bang voor Jezus waren.
Paul Eenens heeft een moedige poging gedaan om Jesus Christ Superstar naar de actualiteit te tillen. De vormgevers en kostuumontwerpers hebben hem daarbij geholpen, net als vertaler Daniël Cohen die het over de intifadah, dissidenten en demoniseren heeft en over onkosten die van de belasting kunnen worden afgetrokken. Maar als je niet de gehele cast en de band mee kunt krijgen blijft het hangen in onbevredigende halfslachtigheid.