Als ik het niet doe doet niemand het (en daar zal ook wel weer een reden voor zijn*) *maar mij wordt weer eens niets verteld, door Dolf Jansen, regie: Jessica Borst. Diligentia Den Haag, 17 maart. Tournee tot begin juni. www.bunkertheaterzaken.nl
***
‘Het gevoelsaspect heeft misschien, zeker naar buiten toe, ontbroken.’
‘Wij herkennen ons niet in dit beeld.’
Als de waarheid even niet goed uitkomt, weten mensen vaak wonderlijk draaierige teksten te verzinnen om hun straatje zo schoon mogelijk te houden. Zoals bisschop Eijk, nadat een stortvloed aan informatie loskwam over priesters die met hun tengels niet van jongetjes konden afblijven, of de directeur van het bedrijf Chemie-Pack in Moerdijk, die de verantwoordelijkheid afschoof voor het verpesten van lucht en grondwater.
Dolf Jansen ontpopt zich in zijn programma met die hele lange naam (een beetje onhandig dezelfde titel als zijn oudejaarsvoorstelling, maar wel met een andere inhoud) tot een maatschappelijk grootinquisiteur, die de feiten op tafel wil krijgen. Dat komt soms wat pedant over, omdat het zo net lijkt alsof er geen enkele kritische journalist meer rondloopt. Maar door zijn puntige humor – twee keer de bal kort raken, vliegensvlug naar zichzelf overspelen en dan een knal op doel – laat hij de boel nooit te ver inzakken. Zelfs niet als een rondje feiten verzamelen met het publiek, in ieder geval op de premièreavond in Den Haag, vrijwel niets noemenswaardigs oplevert.
Het Haagse publiek bleek ook al niet uit te blinken als leverancier van originele gedachten toen Jansen vroeg wat een individu kan doen om de wereld een beetje mooier te maken. Toch vormt die vraag een mooie rode draad door het programma. Jansen vertelt hoe hij als klein jochie een kastanje naar huis meenam na een boswandeling, die uiteindelijk in zijn achtertuin in de Amsterdamse Watergraafsmeer tot een volwassen boom is uitgegroeid. Het is een goed gekozen bescheiden minivoorbeeld, zoals het ook in het groot kan gaan: de zwarte Amerikaanse Rosa Parks die het vertikte om op te staan in het witte deel van de bus, de Tunesische man die zichzelf in brand stak uit protest tegen de dictatuur in zijn land. Twee persoonlijke windvlaagjes die uitgroeiden tot een orkaan.
Jansen is een bevlogen cabaretier die een stevig fundament legt van idealisme, scherpe humor en snelheid, waar een degelijk programma op kan rusten. Dat fundament wint deze keer nog eens extra aan kracht door een portie ontroering: een warm en zeer grappig jeugdverhaal met de gemankeerde voetballer Dolf en zijn lieve, doortastende vader in de hoofdrol. Dolf Jansen, als (enigszins) rustige verteller, daar zouden we in de toekomst wel eens wat meer van willen horen.