KLEINKUNST

***

Vroeger of later, de tijdloze songs van Robert Long door Jenny Arean, Tony Neef, Maaike Widdershoven en Joël de Tombe, samenstelling en regie: Maarten Mourik, DeLaMar Theater Amsterdam 31 oktober. Tournee tot eind februari.

‘Je zult hier wel gelukkig zijn.’
Nou mooi niet.
Als het uit de pen van Robert Long komt, weet je dat hier het grote ongeluk, het einde van een liefde wordt beschreven. Lekker uitzicht, goed bereikbaar met de trein, de planten doen het goed, en ook nog V&D en Albert Heijn naast de deur. Je zult hier dus wel doodongelukkig zijn.
Het eerste album van Robert Long, Vroeger of Later uit 1974 was verpletterend. Met doorkijkjes in het volksleven, sarcastische liedjes over het milieu, cynische aanvallen op de kerk, en vooral poëzieliedteksten over de liefde. Alle vormen van liefde. Long heeft zich nooit een ambassadeur van de homobeweging gevoeld. Daarvoor was hij veel te veel individualist, die vond dat iedereen zijn eigen boontjes moest doppen. Maar onbedoeld voerde hij de meute wel aan.
Ofschoon er later ook nogal wat slijmwerk werd geproduceerd, slaat de balans bij Long met grote kracht door naar de kwaliteit, en dat rechtvaardigt een ode aan de zanger die in 2006 is overleden. Als er dan ook nog eens een geweldenaar als Jenny Arean meedoet, lijkt succes verzekerd.
Nou mooi niet.
De grote valkuil bij dit soort programma’s (en we hebben ze in het verleden al vele keren gezien, over Wim Sonneveld, Annie M.G. Schmidt etc.) is de vorm. De ene zanger(es) komt naar voren, de anderen schuiven beleefd naar achteren, en komen een voor een tevoorschijn als hun finest moment van de avond is aangebroken. Met natuurlijk een verbindend half lollig tekstje, en een keurig combo met bladmuziek voor de neus. Mijn God, na de pauze zijn er ook nog nonchalant wat kussens op het decor bijgegooid.
Zelfs goede performers als Tony Neef en Maaike Widdershoven kunnen het – een enkel nummer daargelaten – maar niet echt laten sprankelen, en de vlakke stem van Joël de Tombe slaat elke emotie dood.
Maar gelukkig is er dan altijd nog Jenny Arean, de onverwoestbare Jenny Arean. Zonder haar zou dit Long-programma een beschaafde etalage van braaf- en saaiheid zijn geworden. Maar als zij een tekst bij de kladden neemt, dan komt alles tot leven. Zij acteert de liedjes, maakt van elk nummer een feestje en sleept dan ook de andere drie mee. Zoals in Hè gezellig, over een familiebezoekje dat wordt verpest door praatjes van de gastvrouw over ziekte en andere ellende. Als duo met Tony Neef is ze magistraal in het lied waarin die mooie, die fijne Jordaan als een benepen, homofobe volkswijk in de hoek wordt gezet.
Een kleine musical met een goed verhaal rond de liedjes van Robert Long, met Jenny Arean in de hoofdrol. Dat zou wat wezen.