‘Het is die slanke quizmaster in de bol geslagen.’

Berend Boudewijn, die in de jaren zeventig voor hoge kijkcijfers bij de KRO zorgde met de Berend Boudewijn Quiz, probeerde journalist/documentairemaker Cherry Duyns en beeldend kunstenaar Armando over te halen om zelf de hoofdrol te gaan spelen in Herenleed. De AVRO had in 1972 een serie van drie afleveringen laten maken. De bizarre dialogen, geschreven door Duyns en Armando, werden gespeeld door Ton Lensink en Eric van Ingen. De AVRO (Duyns: ‘Dat wonderlijke, burgerlijke domein.’) had eigenlijk al direct spijt van de serie en plaatste Herenleed kansloos tegenover Europacup-voetbal, zodat men met tegenvallende kijkcijfers kon zwaaien.
Bij de presentatie van de dvd Compleet Herenleed, donderdag in het Filmmuseum in het Amsterdamse Vondelpark, vertelde Boudewijn hoe de twee schrijvers van Herenleed op zijn voorstel reageerden. Ook al vonden zij het een zot idee, zij gingen toch akkoord, en onder regie van Berend Boudewijn werd een aflevering voor de KRO opgenomen op een kale zandvlakte. Een deur en een stoel stellen het huis voor van Man 1 (Duyns), waar Man 2 (Armando) vol jaloezie naar kijkt. Hij woont namelijk niet. Ondertussen holt ‘koning’ Johnny van Doorn, die aan het duo was toegevoegd, als een bezetene door het beeld, laat zich dood neervallen en is boos op zijn onderdanen. Boudewijn herinnert zich dat er zeker dertig takes nodig waren voordat de twee acteurs elkaar konden aankijken zonder in ‘oncontroleerbaar, hulpeloos’ lachen uit te barsten.
De KRO-leiding wist niet of dit nou hoge elitaire kunst was, of dat men gewoon mocht lachen. Als de bazen het al niet wisten, dan zouden de KRO-kijkers het zeker niet weten, en dus besloot de KRO de aflevering De Koning niet uit te zenden. Ook nadat de VPRO wel wat zag in de vervreemdende confrontaties tussen de autoritaire rijzige Man 1 en de onzekere Man 2, is de officieuze geboorte van Herenleed nooit uitgezonden. Hij is nu te zien op de bonus-dvd van de complete serie, die is uitgekomen in de week van de vijfenzeventigste verjaardag van Armando.
Naast de eerste drie AVRO afleveringen, die in de studio zijn opgenomen zijn ook de andere episoden van de geschiedenis van Herenleed opnieuw te bewonderen: Herenleed in het landschap (VPRO), op toneel (zes afleveringen vanuit De Kleine Komedie in Amsterdam), op tournee door Nederland en, na de dood van Johnny van Doorn in 1991, de laatste ronde als duo. Voor de komst Herenleed hadden we Becket al gelezen en daarna hoorden we de Jiskefet-dialogen in de dierenwinkel, maar zelden hoorden we intrigerender vragen als:
‘Kent u de tafel van vier?’
‘Dag mevrouw, mag ik uw tasje dragen, nietwaar.’
‘Alles wat geweest is, kwam dat?’

DVD Compleet Herenleed Basta € 54,95