Jan Rot heeft zojuist de laatste strofe van Dodenrit gezongen met de woorden: ‘Ik zing nu weer wat lustiger, want Omsk komt in zicht/Ik maak een sprong van blijdschap en verlies mijn evenwicht.’Vervolgens verschijnt Drs. P, de 92-jarige, fragiele schrijver van het lied, maakt een sprongetje van blijdschap, verliest zijn evenwicht en valt op het podium van De Kleine Komedie. Hij wordt overeind geholpen en zegt: ‘Dramatischer kon het niet.’ Zittend werkt Drs. P/Heinz Polzer zijn dankwoord in fraaie volzinnen af.
In de zaal zitten geen wolven, zoals in het wreed-vrolijke lied Dodenrit (Troika hier, troika daar), waarin de leden van een Russisch gezin een voor een worden opgepeuzeld. Drs. P kent geen vijanden in het artistieke metier. Maarten van Roozendaal, Herman Finkers, Gerard Cox, Lucky Fonz III, Erik van Muiswinkel, Pepijn Lanen (van de Jeugd van Tegenwoordig), Roosbeef, Jeroen van Merwijk, Kees Torn en nóg een enorme stoet kwamen belangeloos en met heel veel plezier opdraven om het verschijnen te vieren van het (zo goed als) complete oeuvre van de aartsvader van het Nederlandse plezierdichtersgilde: Drs. P Compilé Complé, een boek en 8 cd’s, die vernuftig in de kaft van het boek zijn verstopt.
Of de Drs. een cd-speler heeft, vroeg de Amsterdamse cultuurwethouder Carolien Gehrels die de Zwitsers/Amsterdamse taalvirtuoos de Frans Banninck Cock Penning opspelde. ‘Ik heb er geloof ik wel een, maar die is al vele jaren ziek. Wel beschik ik over adressen waar zo’n machine staat.’
De Frans Banninck Cocq Penning wordt toegekend aan diegenen die zich bijzonderlijk verdienstelijk hebben gemaakt voor Amsterdam gedurende een periode van ten minste twaalf jaar. Aan die criteria voldoet Drs. P, die na zijn omzwervingen door de wereld (Zwitserland, Rotterdam, Indonesië, Zuid Amerika) in Amsterdam neerstreek, ruimschoots. De eerste opnamen van de imposante cd-verzameling, die door Vic van de Reijt is samengesteld, stammen uit 1958, waaronder De meisjes van de suikerwerkfabriek. Op de laatste cd (Curiosité) staat een uitvoering van De Maagdenburger halve bollen dat Drs. P in 1993 zong voor de dvd Niet van talent gespeend. In 1996 eindigde Drs. P met een optreden in Harderwijk formeel zijn podiumloopbaan, ofschoon hij daarna nog vrijwel dagelijks voor eigen gebruik en plezier een ollekebolleke heeft geproduceerd, zijn favoriete puntige dichtvorm.
De avond in De Kleine Komedie begon met een opstopping aan de Amstel. De taxi van Drs. P werd opgewacht door een delegatie van het Zeedijkkoor die hem bij het uitstappen toezong met Ripspiqué, een lied over een mislukte liefdesaffaire in hogere kringen: ‘Toen zij den bovenste knoop voelde springen/Stiet zij mijn eerloze hand van zich af.’ Drs. P zong het lied opgewekt mee, leunend op de deur van de auto. Later op de avond zou Gerard Cox van datzelfde nummer nog een schitterend toneelzangstukje maken.
145 studio-opnames en 35 live uitvoeringen. Over groente en fruit, lichaamsdelen, de vaderlandse geschiedenis, de liefde, alle uithoeken van het land. Eigenlijk wist Drs. P over elk onderwerp de woorden tot iets intelligents en geestigs te boetseren. Compleet is de verzameling niet, want Drs. P schreef voor vrijwel elke feestgelegenheid een lied, dat lang niet altijd werd opgenomen. Gelukkig drukte iemand zo nu en dan de knop van een bandrecorder in, zodat Vic van de Reijt een aantal onbekende nummers wist te achterhalen, zoals De boom der kennis van goed en kwaad.
In zijn dankwoord roemde Drs. P (‘veel te veel om te noemen, en te onthouden trouwens.’) zijn beste leerling Kees Torn en de heren en dame van Don Quishocking. Die waren nog eens bij elkaar gekomen voor het complexe, door elkaar gezongen Zonnig Mexico, waarbij Fred Florusse als dreinerig kind op de achterbank (‘Hè toe nou, mammie, waarom krijg ik geen ijs?’) een record vestigde door 14 snoepjes in zijn mond te proppen.

Drs. P Compilé Complé, samengesteld door Vic van de Reijt. Boek en 8 cd’s, Top Notch/Nijgh & Van Ditmar, ISBN 978 90 388 9463 8, € 49,95