Een stijve lul die is gemaakt om mee te pompen


Geplaatst in Theaterrecensies op . Gepubliceerd in: de Volkskrant

De recensent krijgt het behoorlijk warm als hij door Hans Teeuwen in het programma Trui (1999) een nietszeggend, opgeblazen gedicht door de strot geduwd krijgt. Het publiek beantwoordt het met een gul applaus. De criticus denkt dat Teeuwen en zijn aanhang nu echt gek zijn geworden.
Langs de schaduw van jouw wanhoop
overwoekert het besluit:
door de storm nog niet bedwongen ,
slechts de tranen op de ruit.
En dan volgt nóg een couplet wartaal. Even later blijkt dat de cabaretier niet alleen het applaudisserende publiek te grazen heeft, maar ook de verslaggever die zich even superieur waande. Zowel degenen die vielen voor deze pseudo diepzinnigheid als degene die er een beetje misselijk van werd, zijn op het verkeerde been gezet. Teeuwen vraagt zich cynisch af wat een applaus van dit publiek nog waard is, als het ontroerd raakt door zoveel bagger. Hans Teeuwen op zijn allerbest.
Teeuwen heeft veel poëzieteksten gemaakt die nog niet eens door de allereerste voorselectie van een brede cabaretbloemlezing zouden komen, omdat ze op papier te leeg, te grof, te kaal zijn. En dan niet alleen zijn carnavalsnummers (‘Een stijve lul die is gemaakt om mee te pompen. Falderie, faldera!’), maar ook de teksten, waarmee Teeuwen in de beerput van zijn of andermans ziel probeert te roeren:
Als ik mijn huid kan redden door te liegen,
zal ik het niet laten.
Als ik marteling kan voorkomen
door mijn vrienden te verraden,
dan doe ik dat.
Want ik ben bang.
Het is de stem van Teeuwen, zijn intonatie, zijn lichaamstaal en de context van het theaterprogramma, die de teksten in ware poëzie kunnen veranderen. Dan wordt Nostradamus (met zijn strakke groene broek) opeens hilarisch en Het vrije woord (Zet God op de pot, stop de profeet maar in je reet) beklemmend.
Gelukkig is aan de bundel Langs de schaduw van jouw wanhoop een cd toegevoegd. Ook dank voor de krankzinnige foto’s (Teeuwen die zich rot lacht bij het lezen van Neurenberg-gesprekken. Nazi’s en hun psychiater) en de verpletterende oneliners onderaan de pagina’s (‘Soms verlang ik zo naar de dood dat ik ervan moet schijten.’), want zo is het boek toch nog de moeite waard.

***
Hans Teeuwen: Langs de schaduw van jouw wanhoop. Samengesteld door Marscha Holman. 169 blz.
Prometheus, ISBN 978 9044614763, € 15,–