En nu een gewoon Hollandsch liedje


Geplaatst in Theaterrecensies op . Gepubliceerd in: de Volkskrant

Co Rol: En nu een gewoon Hollandsch liedje. Leven en werken van Dirk Witte. Uitgegeven door Stichting Vrienden van het Zaantheater. € 5,-

Wat waren de socialistische vrouwen op hun teentjes getrapt. Op een 1-mei bijeenkomst in 1915 had Jean Louis Pisuisse het liedje De Peren gezongen, over het leven van de aantrekkelijke marketentster Jopie. Zij verkocht de militairen niet alleen peren, maar bod ook andere diensten aan. Aan het slot van het lied zit zij met ‘de gebakken peren’ van ‘het héééle bataljon.’ De verontwaardigde rode vrouwen schreven massaal naar het socialistische dagblad Het Volk om te protesteren tegen deze belediging aan het adres van vrouwen aan de onderkant van de maatschappelijke orde.
Dirk Witte, de maker van het lied, bleef enigszins buiten schot, ook al had hij het nummer zelf ook wel eens tijdens de eerste mobilisatiejaren ten gehore gebracht als zingende soldaat-ziekendrager. In die tijd schreef hij ook het liedje Aspirine, een ironische lofzang op het nieuwe pijnstillende pilletje dat door de militaire artsen als een wondermiddel tegen alle kwalen werd voorgeschreven.
Dirk Witte heeft tekst en muziek geschreven voor slechts 33 liedjes. Dit kleine oeuvre is toch bijzonder, omdat grootheden als Pisuisse en Louis Davids zich erover hebben ontfermd. Witte is verantwoordelijk voor twee van de allerbeste cabaretliedjes: Mensch, durf te leven!, de schreeuw tegen de burgermoraal en het anti-oorlogslied Het Wijnglas.
Oud-journalist Co Rol heeft een klein, maar zeer informatief en prachtig geïllustreerd boekje geschreven over deze bijna vergeten tekstdichter/componist, die in 1885 in Zaandam is geboren. Op 15-jarige leeftijd kwam Witte in dienst bij een lokale houthandel. Later werd hij directeur van de Nederlandse Mijnhouthandel. De Limburgse mijnen hadden veel hout nodig om de gangen te stutten. Ofschoon het schrijven van liedjes een nevenactiviteit voor Witte was, lag zijn hart wel in de artistieke hoek. Net als Pisuisse, die samen met zijn vrouw slachtoffer werd van een crime passionel op het Rembrandtplein, is ook Witte onnatuurlijk aan zijn eind gekomen. In 1932 reed hij bij Diemen met zijn Chrysler de Weespertrekvaart in en verdronk. Dronken? Zelfmoord omdat zijn vrouw hem torenhoge schulden bezorgden? Er blijft gelukkig nog wat te speculeren, ofschoon een saaie hartaanval het meest waarschijnlijk is.