Schrijvers van reisgidsen van New York tonen zich nogal bezorgd over het lot van fietsers. In de Lonely Planet lezen we dat een fietser in New York City over zenuwen van staal moet beschikken, een stuurkunstenaar moet zijn, en het helpt als hij gezegend is met een ‘touch of insanity if he aims to stay alive.’ De schrijver van The Rough Guide vergelijkt fietsen in New York met deelname aan de Monaco Grand Prix. Net zo snel, net zo gevaarlijk. Hij raadt dan ook een totale uitrusting aan met knie- en elleboogbeschermers, helm, duikbril en een fluitje om de andere verkeersdeelnemers van je aanwezigheid op de hoogte te stellen.
Central Park, waar de auto’s ’s ochtends en in het weekend worden geweerd, was lange tijd vrijwel de enige plek in New York waar men zonder gevaar voor eigen leven kon fietsen. Maar nu mag men ook de (voor een doorgewinterde Hollandse fietser toch wel enigszins overdreven) voorzorgsmaatregelen vergeten op de Manhattan Waterfront Greenway, het fietspad dat het eiland Manhattan omcirkelt. Nou ja, bijna omcirkelt, want ondanks de positieve publiciteit die het fietspad in de New Yorkse pers de afgelopen maanden heeft gekregen moet de fietser op sommige delen van het veertig kilometer lange traject nog behoorlijk oppassen om niet vermangeld te worden door het genadeloze New Yorkse verkeer.
Het fietspad, waar decennia aan is gewerkt, is een gezamenlijk initiatief van een aantal gemeentelijke afdelingen, zoals Parks & Recreation, en Transportation en wordt van harte gesteund door burgemeester Bloomberg. Deze doortastende Republikein heeft persoonlijk de gemeentelijke diensten achter de broek gezeten om de fietsers, joggers, skaters, wandelaars en vogelaars ter wille te zijn. Een gunstig neveneffect is er ook voor de New York-stadsdelen The Bronx en Queens. Door het ‘inpikken’ van kostbare grond in Manhattan voor het fietspad wordt de verwaarloosde kade aan de overkant van de East River en Harlem River wat interessanter voor projectontwikkelaars.
Amerikanen zijn mooi-weer-fietsers. De meeste huurfietsen hebben wel chique zadelvering, maar geen spatbord. Voor Europeanen valt er zelfs op een miezerige dag met een bespatte trui en broek op dit fietspad veel te genieten.Vooral aan de Westkant, met de Hudson River aan de ene en de wolkenkrabbers aan de andere kant. Het pad loopt daar deels door het Riverside Park met mooie doorkijkjes naar het Empire State Building. Verwacht nergens idyllische stilte. De Manhattan-symfonie van sirenes, claxons en geronk van touristenhelicopters blijft immer hoorbaar.
Iets verder naar het Zuiden gaapt nog enige tijd het gat van Ground Zero, maar met de voortvarendheid die we van New Yorkers gewend zijn wordt al hard gewerkt aan een nóg indrukwekkender bouwwerk dan de twee verdwenen torens. Het nieuwe World Trade Centre Path Station is het eerste zichtbare bewijs dat de gekrenkte trots voor veel energie heeft gezorgd.
Op de Zuidpunt van Manhattan, waar Nederlanders in dienst van de West Indische Compagnie in de 17e eeuw New Amsterdam vestigden, het zakelijk fundament van het moderne New York, fietst men vorstelijk door Battery Park. Het zigzag-fietsen in verband met de bouw van een nieuwe terminal voor de Staten Island Ferry wordt gecompenseerd door de fraaie blik op het Vrijheidsbeeld en Ellis Island, waar de immigranten van 1894 tot 1954 op fysieke en geestelijke gezondheid werden onderzocht.
Ook als men naar de Oostkant de bocht omgaat is het nog een aantal kilometers ontspannen fietsen langs de opgeknapte South Sea Port en de tamelijk onwelriekende vismarkt met een prachtig uitzicht op de juwelen die Manhattan met Brooklyn verbinden: de Manhattan Bridge en de Brooklyn Bridge. Bij het gebouw van de Verenigde Naties wordt de fietser tijdelijk de drukke 1st Avenue opgedrukt. Een kort gesprek met enige New Yorkse scholieren voor die foeilelijke blokkendoos waar de wereldvrede wordt gekoesterd leert ons dat Bush de president van de VN is.
Het ongemak van de omweg is niets vergeleken bij de puzzeltocht in het Noordelijke deel van Harlem. Consequent doorfietsen op de Greenway doet de fietser op een bouwterrein belanden tussen het afval en cement. Daar worden de bruggen van Manhattan naar The Bronx onder handen genomen. Een meerjarenklus. Voordat je er erg in hebt kom je in een deel van Harlem terecht met ‘Rooms as low as $ 19,-’ waar men nog niet de vruchten heeft mogen plukken van de grote schoonmaakbeurt van de zwarte/Spaanstalige wijk die in de jaren negentig is begonnen. Met uitzondering van een klein soepel stukje langs de Harlem River gaat de rommelige route door totdat je weer aan de Westkant bent aangeland.
Manhattan Waterfront Greenway is op dit moment nog een compromis tussen de twee visies op de Manhattan kustlijn. De ene wil een groene strook om het hele eiland heen, zoals nu bereikt is met het Hudson River Park, dat vanwege de snelweg (Henry Hudson Parkway) vanuit de stad lastig te bereiken is. Daartegenover staat het Gold Coast model dat de laatste industriële restanten aan de waterkant wil vervangen door glimmende torens van glas en staal, vooral bedoeld voor de beter gesitueerden. Maar ook de rijkere New Yorker wil, als het lekker weer is, wel eens een stukje op zijn goed geoutilleerde racefiets door het park rijden. Dus op langere termijn kan de voorstander van de volledig groene strook wel eens aan het langste eind trekken. Staat voorlopig gepland voor 2018.
Een nauwkeurige beschrijving van de Manhattan Waterfront Greenway met alle mogelijke actuele hindernissen valt te lezen op het nogal omslachtige web-adres
www.nyc.gov/html/dcp/html/mwg/mwghome.html
Informatie over alle aspecten van fietsen in New York, zoals fietswinkels, tours en redelijke fietsroutes door de stad is te vinden op
www.bikethebigapple.com met vele handige links.