Hedendaags circus in Carré (Het Parool)


Geplaatst in Theaterreportages/interviews op .

Het art-deco Hotel Éloize dat nog alle kenmerken draagt van de vroegere hoogtijdagen wordt na lange tijd weer heropend. Het stof wordt van het gastenboek geblazen en het laken wordt weggetrokken van de sofa in de lounge, waarop een liftboy zijn winterslaap heeft gehouden. Om weer in vorm te zijn als de gasten komen, begint hij direct met een collega aan een serie acrobatische handstandoefeningen, waarbij de twee als spaghetti om elkaar heen slingeren. Het hotel is aan een opknapbeurt toe, want het lekt behoorlijk. Druppels zo groot als tennisballen stromen uit het plafond en worden handig opgevangen door de conciërge. Het wordt een prachtige jongleursact met ontelbare ballen en emmers, begeleid door spannende live minimal music.
Deze scènes vormen een samenvatting van het moderne theatercircus, waar met humor en dwarse muziek de traditionele circusvaardigheden in een verrassende vorm worden gegoten. In de serie Carré Cirque krijgt het publiek van 2 tot en met 11 juli een zeer gevarieerd overzicht van dit eigentijdse circusgenre met de groepen Flip Fabrique, Gravity & Other Myths, Citrca en Cirque Éloize.
Met deze zomerserie wil Carré naast het Wereldkerstcircus het circus-aanbod aan de Amstel compleet maken, waarbij in de zomer geen dier de piste zal betreden. Het mekka van het theatercircus is Montreal, waar vanuit alle hoeken van de wereld studenten naartoe trekken om op de École Nationale de Cirque opgeleid te worden tot veelzijdige moderne circusartiesten. Ook alle artiesten van Cirque Éloize, dat als het kleinschalige, knusse broertje van Cirque du Soleil kan worden gezien, hebben intensieve jaren op de Canadese circusschool achter de rug. Vooraf aan de serie in Carré staat Éloize een week lang in het Deutsches Theater in München met hun nieuwste programma Hotel. Twee uur voor aanvang praten we met een paar artiesten.
De Zwitserse clown/acrobaat/trompettist Antonin Wicky ziet het hotel als een metafoor voor de wereld, waar je de meest uiteenlopende mensen tegen het lijf loopt: een arrogante diva, verliefde paartjes, maar ook onzekere toeristen die aan het klungelen zijn met hun veel te zware koffers. En natuurlijk het personeel dat altijd maar aardig moet doen tegen de soms onbeschofte gasten, de rommel moet opruimen en de schade van een lekkend dak probeert te beperken.
De Russisch/Canadese acrobaat/trombonist Andrei Anissimov: ‘Éloize situeert shows graag op plekken waar het leven altijd door gaat, zoals de straat in een grote stad in het programma iD of de kroeg in Saloon, en nu een hotel. Éloize bestaat dit jaar precies een kwart eeuw en in die tijd zijn er 130.000 hotelovernachtingen voor het gezelschap over de hele wereld geboekt, dus dan heb je een hoop inspiratie. Maar we hebben bij het samenstellen van het programma ook gekeken naar de film The Grand Budapest Hotel, met veel kleurrijke personages en absurde situaties.’
De Franse clown/koorddanser/jongleur/saxofonist Jérémy Viputier vult aan: ‘Je zou kunnen zeggen dat de manager van ons hotel in de verte doet denken aan de sociaal onaangepaste creatie van John Cleese in Fawlty Towers, en ook zie je wel wat terug van de onhandige ober Basil, die in het circus een aantrekkelijke uitnodiging is om veelvuldig clownesk uit te glijden.’
Wicky: ‘Als clown pik je natuurlijk altijd elementen van grootheden uit het verleden mee, en daar horen Chaplin en John Cleese ook bij. Ik ben bezeten van dit vak geworden toen ik filmpjes zag van de Zwitserse clown Grock.’
De Éloize-artiesten kennen alle groepen die in Carré optreden. Een aantal spelers heeft zelfs dezelfde opleiding in Montreal gevolgd, en de gezelschappen stropen vaak de eindexamenlichting af om vers bloed te contracteren. De groepen zien elkaar dus absoluut niet als concurrenten.
Viputier: ‘In het moderne circus bestaat er geen rivaliteit. It’s a beautiful world. Er zijn niet zoveel groepen en er zijn heel veel speelplekken over de hele wereld. We kijken naar elkaar en nemen zo nu en dan wel eens een act van een andere groep over en passen die wat aan. Het is niet als in de illusionistenwereld dat je trucs voor veel geld koopt. We gebruiken dezelfde attributen, zoals het slappe koord, springtoestellen en hoepels, en dan is het dus niet raar dat de acts elkaar soms overlappen. Maar het is net als bij voetbal, daar zie je ook dezelfde bewegingen, waar niemand patent op heeft. Het is een kwestie van bewondering en respect als je iets nadoet. Maar Éloize onderscheidt zich wel door een duidelijke verhaallijn met een pakkend decor, en niet te vergeten de live muziek. Iedereen bij Éloize bespeelt naast zijn specialiteit een instrument, zodat we ook als een orkest kunnen optreden.’
Anissimov: ‘ Een Canadese recensent omschreef ons als ‘een combinatie van Cirque du Soleil, maar dan met minder bombast, Blue Man Group zonder de blauwe mannen en de tech-invloed, een fanfare en een Toulouse-Lautrec schilderij.’ Ik denk dat een volgende recensent moeite zal hebben om hier overheen te komen. En het publiek zal niet snel zoveel kunstelementen tegelijk voorgeschoteld krijgen.’

Carré Cirque, van 2 t/m 11 juli in Carré. carrecirque.nl