Fernando Lameirinhas: Een fado voor mijn vader

***

Opgetekend door Frank van Herk. Meulenhoff; 223 pagina’s; € 19,99

Het kan onweren, er kan oorlog of een epidemie uitbreken, maar er is één constante in het leven: in de zomer treedt Fernando Lameirinhas op in het Amsterdamse Vondelpark. Dat doet hij al sinds 1976 en zolang zijn vingers en stem hem niet in de steek laten, zal hij dat blijven doen. Het Vondelpark is een anker geworden in het ruige, woelige leven van de van oorsprong Portugese zanger/gitarist.

Wie deze totaal ontspannen, innemende, bedaarde man op het openluchtpodium ziet en naar zijn interpretatie van de fado, de Portugese blues luistert, kan nauwelijks vermoeden dat hier iemand staat die samen met zijn broer Toni als (het zogenaamd Engelse duo) Jess & James eind jaren zestig een van de best verkopende rock-acts in Europa was, met het nummer Move als hun absolute kraker. Zij deelden het podium met de Moody Blues en Traffic en werden stoned van de joint die Grace Slick (de schoonheid van Jefferson Airplane) hen aanreikte.

Ook zou je niet denken dat dit toonbeeld van muzikale gevoeligheid in de jaren zeventig de weg totaal is kwijt geraakt in de Londense muziekwereld vol drank, seks en drugs, zodat zelfs zijn moeder hem niet meer herkende toen hij even op het oude nest in Brussel aanklopte.

Het interessante leven heeft een boeiende, soepel geschreven biografie opgeleverd. Dat leven begint in het laatste oorlogsjaar in Portugal, waar de autoritaire Salazar met behulp van de geheime dienst elke vorm van vrijheid de nek omdraaide. Fernando’s vader had zich als douanier iets te veel vrijheid gegund en is in 1958 uit lijfsbehoud met zijn familie naar België gevlucht.

De tegenslagen die het leven in petto heeft, het verlangen naar liefde en vrijheid is de basis van de Portugese fado, en het leven van Lameirinhas vormt een onuitputtelijke bron voor die muziek. Lameirinhas is muzikaal niet in het strakke fado-keurslijf blijven hangen, maar heeft alle mogelijke invloeden opgenomen, van rock tot bossa nova. Dat is hem in Portugal niet in dank afgenomen, maar het heeft hem wel tot een unieke muzikant gemaakt.

Patrick van den Hanenberg