In de ban van Bannink is een schitterende hommage aan een van de grootste componisten


Geplaatst in Theaterrecensies op . Gepubliceerd in: de Volkskrant

Loes Luca kan bijna niet wachten om op te komen, maar eerst zingen Nynke Laverman en Frans van Deursen drie liedjes van Harry Bannink. Mooie liedjes, waaronder het ironische slaapliedje Je vader is naar Venus op tekst van Annie Schmidt, maar als opening van een Bannink-avond was iets meer up tempo wel plezierig geweest. Als een gretig schoolmeisje rolt Luca vervolgens het podium op, slaat wat stofjes van het zwarte jasje van de dirigent en beukt er meteen in met Zeur niet. De tekst is door Annie Schmidt op het lijf van Conny Stuart geschreven, maar past ook naadloos bij Luca. Samen met Stuart en Hetty – Ja Zuster Nee Zuster Klivia – Blok, is zij het meest perfecte verlengstuk van Annie Schmidt. Zeur niet is een van de vele muzikale eenakters die Bannink en Schmidt hebben geschreven, en gelukkig neemt Luca ook twee andere in dat genre, Hoezepoes en Het is over, voor haar rekening.
Harry Bannink heeft meer dan drieduizend liedjes gecomponeerd voor cabaret (Wim Sonneveld), musical (o.a. Heerlijk duurt het langst en Foxtrot) en televisieseries voor de jeugd (De Stratemakeropzeeshow, Sesamstraat, Klokhuis) en volwassen (’t Schaep met de 5 Pooten). Daarmee is hij waarschijnlijk (ook het aantal werken van Jules de Corte loopt in de duizenden) de meest productieve Nederlandse amusementcomponist uit de vorige eeuw, maar in ieder geval de belangrijkste. Ondanks de gigantische kwantiteit en de verbazingwekkende snelheid waarmee Bannink meestal schreef heeft hij zich nooit verlaagd tot dorre eenvoud of gemakzuchtig plagiaat. Zelfs in de muziek die op het eerste gehoor lekker inhaakt en meedeint, zoals de liedjes voor ’t Schaep met de 5 Pooten, zitten kleine flonkeringen en vrolijke valkuilen. Wel gebruikte hij slimme citaatjes, bijvoorbeeld van The Beatles, en grasduinde in wat wij nu wereldmuziek noemen.
Voor de eerste keer wordt het werk van deze grote componist in volle glorie uitgevoerd door een symfonieorkest met topvocalisten. In de ouverture, waarin een aantal Bannink-composities door elkaar zijn gehusseld, horen we een geluid dat zowel aan het meeslepende van Leonard Bernstein als aan het stuwende circusgeluid van de Fellini-componist Nina Rota doet denken. Ook beleefden we de première van Paultje in Posterland, muziek die Bannink in 1982 heeft geschreven voor het Scapino-ballet. Het is door financiële moeilijkheden bij Scapino nooit uitgevoerd. Van de simpele piano-uitvoering van Bannink op een bandje die zijn weduwe heeft gevonden, heeft Bob Zimmerman een lyrisch arrangement gemaakt. Bannink beheerste ook het serieuze genre van de lange adem.
Loes Luca is de motor en steunpilaar van de avond, maar ook Nynke Laverman, de Friese fado-zangeres kan goed overweg met de Bannink-composities. Niet alleen de melancholieke, maar ook de knal-nummers, zoals Temperament. Frans van Deursen bewijst zich steeds meer als een degelijke zanger, die liedjes goed kan acteren. Alleen Henny Vrienten, die in de laatste levensjaren van Bannink een hechte muzikale band heeft opgebouwd met de componist, oogt als een kat in een vreemd pakhuis, terwijl zijn stem dun en broos klinkt. Hij houdt zich krampachtig vast aan zijn – even onhoorbare als in dit gezelschap van ruim zeventig muzikanten overbodige – Spaanse gitaar.
Ofschoon het een daad van gerechtigheid is dat de componist nu eens in het felle licht staat is het idioot dat de hele avond de namen van Annie Schmidt en Willem Wilmink niet vallen. Samen zijn zij verantwoordelijk voor vrijwel alle teksten van dit programma. Bannink heeft altijd het primaat van de tekst erkend en liet zich leiden door het ritme van de woorden. En verder is het bizar dat deze ode, die na een enigszins matte eerste helft na de pauze een waar feest wordt, slechts vier keer wordt gespeeld.

In de ban van Bannink door Holland Symfonia, dirigent: Otto Tausk, met Loes Luca, Nynke Laverman, Frans van Deursen en Henny Vrienten, regie: Eddy Habbema, Philharmonie Haarlem 19 januari. Vanavond in Amsterdam (Concertgebouw), 25 januari in Enschede, 26 januari in Alkmaar. ****