Je Anne hoort in het Huis van de Nederlandse Geschiedenis


Geplaatst in Theaterrecensies op . Gepubliceerd in: de Volkskrant

Een verhaal, waarvan de afloop al tientallen malen is verteld, en dat nog steeds als een mokerslag aankomt. Dat is de kracht van elke serieuze toneel-, film- of musicalbewerking van het dagboek van Anne Frank. En dat geldt zeker voor de Amerikaanse musical Je Anne (Yours Anne).
Vijftien jaar geleden speelde Het Koninklijk Ballet van Vlaanderen deze ingetogen voorstelling, geregisseerd door Frank Van Laecke. De Vlaming is er ook voor de nieuwe versie bijgehaald, en ook de mooi gedoseerde vertaling van Rob Chrispijn is hetzelfde.
Toch is er, na enig graven in het geheugen en het doorbladeren van het oude programmaboekje, een scherp verschil met de oude versie te ontdekken. Terwijl in de vorige ronde een versleten kleedje in de vorm van een Davidster tussen alle tafels, stoelen en bedden lag, heeft Van Laecke nu gekozen voor een verhoging in de vorm van een Davidster waarop alle handelingen plaatsvinden. Vrijwel alle meubelstukken zijn weggelaten. Elke hoek van de ster is een vertrek in het Achterhuis. Door dit streng begrensde podium zit iedereen op elkaars lip, waardoor de conflicten die uitbarsten simpel verklaard worden en de beklemming van deze bizarre gevangenis intens voelbaar is.
Hoofdrolspeelster Abke Bruins is een ontdekking. Zij studeerde dit jaar af aan de Fontys Hogeschool voor de Kunsten en heeft zich uitstekend in de rol van de speelse, intelligente tiener Anne ingeleefd. Als ze haar zangstrot flink opentrekt, klinkt het soms wat wankel, maar ze speelt prachtig de combinatie van naïveteit, nieuwsgierigheid naar het leven en het diepe verdriet. Ze wordt daarbij uitstekend ondersteund door Thom Hoffman als haar vader, die de rust en warmte uitstraalt die bij zijn rol past.
Onder vrijwel de gehele voorstelling stroomt een meanderende rivier van muziek, gespeeld door een ‘orkest’ dat slechts bestaat uit een pianist en een blazer. Meer is ook niet nodig in deze voorstelling die de kern van het onderduiken raakt. Soms donderen de noten als een bombardement en soms wordt subtiel de pijn van de bewoners van het Achterhuis geaccentueerd. De muziek is vooral een extra speler als de bewoners hun jassen aandoen en koffers pakken omdat ze na het bericht van D-Day de vrijheid al ruiken, om vervolgens wreed te worden opgeschrikt door de Duitse inval in het huis.
Componist Michael Cohen heeft afwisselend gekozen voor intrigerend verwarrende staccatostukken als in een moderne opera en gevoelige, keurig afgeronde liedjes. Die grijpen vaak naar de keel, zoals het lied waarin de bewoners herinneringen ophalen aan gelukkiger tijden: Oh, ik weet nog.
Na Soldaat van Oranje is er met Je Anne een tweede fraai uitgewerkte musical over de tweede wereldoorlog die in het virtuele Huis van de Nederlandse Geschiedenis een ereplekje verdient.

****
Je Anne door Mark Vijn Theaterproducties, script en liedteksten: Enid Futterman, muziek: Michael Cohen, regie: Frank Van Laecke, Het Park Hoorn 1 november. Tournee. www.hitmusical.nl