Is zij Aldonza de hoer of de edele dame Dulcinea? Is het een tinnen scheerbekken of een gouden helm? Is het een windmolen of een vijandelijke ridder? Don Quichot van La Mancha, de dromerige edelman heeft de ‘droefmakende last van gezond verstand’ van zich afgeworpen en kijkt dwars door de kille werkelijkheid heen. Daarachter ziet hij een wereld van beleefdheid, eergevoel en hoge idealen. Fantasie is een hele goedkope vervanger van opium, en minstens zo effectief.
Don Quichot is de schepping van de 16e eeuwse Spaanse schrijver Miguel de Cervantes. In de musical Man van La Mancha moet de schrijver, die met zijn geschriften het kerkelijk gezag heeft ondermijnd, voor de Inquisitie verschijnen. In de kerker waar hij zijn proces afwacht, neemt hij zijn medegevangenen mee in zijn fantasiewereld, de enige manier om aan de hel op aarde te ontsnappen.
De musical van de schrijvers Dale Wasserman en Joe Darion ging in 1965 in New York in première. De muziek van Mitch Leigh was voor Broadway-begrippen ingewikkeld. De Spaanse ritmes bewegen zich voort als een trots en eigenzinnig paard. Soms een tussensprintje, dan weer bruusk snelheid terugnemen en in galop verder.
De laatste Nederlandstalige Don Quichot is van vijftien jaar terug, toen Ramses Shaffy voor het Koninklijk Ballet van Vlaanderen tegen de windmolens vocht. Net als Jacques Brel, die de rol in Parijs heeft gespeeld, is Shaffy een wilde romanticus en dus uiterst geschikt voor de rol. Peter Faber valt in diezelfde categorie. Ook hij is een acteur die geen genoegen neemt met de werkelijkheid, maar kan daar prachtige droomwolken omheen weven. Met deze rol viert Faber zijn vijftigjarig toneeljubileum.
Waar Faber als acteur in de loop van de voorstelling steeds dieper in de vluchtwereld van Don Quishot kruipt en het aannemelijk maakt dat zijn medegevangenen meegesleurd worden, schiet hij als zanger schromelijk te kort. Hij heeft moeite met het ritme, blijft in een enkele doffe klank hangen, en heeft de neiging om woorden naar binnen te duwen, waardoor het soms onverstaanbaar is.
Bij Marjolein Teepen als Aldonza/Dulcinea speelt precies het omgekeerde. Als actrice lijkt haar gezicht in een permanente stand van verontwaardiging geboetseerd, terwijl zij als zangeres het vuur werkelijk kan laten knetteren.
Het eerste half uur komt wat rommelig over, omdat de orkestleden eveneens acteren en iedereen elkaar een beetje in de weg lijkt te lopen. Na de pauze staat het echter als een huis. De slapstick van page Sanco Panchez (Frans Schraven) komt dan beter tot zijn recht en Faber zorgt ervoor dat je sympathie en zelfs ontzag voor de ridder krijgt en geen medelijden meer voelt. Natuurlijk verliest de schrijver het tegen de bekrompen machtswellust van de Inquisitie, maar de overwinning voor de droom staat buiten kijf.

***
Man van La Mancha door Opus One, tekst: Dale Wasserman en Joe Darion, muziek: Mitch Leigh, vertaling: Coot van Doesburgh, regie: Aike Dirkzwager, Stadsschouwburg Amstelveen 21 december. Tournee tot half april. www.manvanlamancha.nl

Peter Faber (Schwarzenbach, 1943) debuteerde eigenlijk niet vijftig maar zestig jaar geleden als vijfjarig ventje met een minirolletje in de film Warning to Wantons. In Amsterdam-Noord zwierf hij als tiener een aantal jaren door de straten toen iemand hem op een auditie voor een openluchttheater wees. Vijftig jaar geleden stond hij als Oberon in Midzomernachtsdroom voor het eerst op het toneel. Door zijn jeugd heeft hij altijd een goede antenne gehad voor theater over het rauwe leven. Dit jaar richtte hij de Peter Faber Foundation op, bedoeld om kansarme jongeren de mogelijkheid bieden om via de toneelwereld aan een betere toekomst te werken. Hij speelde zeven jaar pantomime bij Caroussel en was medeoprichter van het Werkteater. Twee maal won hij de Louis d’Or, in 1991 voor zijn rol in Het Koekoeksnest en daarna voor de rol van Steinstra in Avondrood. Faber was te zien in vele films, waaronder Max Havelaar, Schatjes, Vlimmen en Soldaat van Oranje. Hij speelde in musicals als De Jantjes en Peter Pan. Vorig seizoen reisde hij met zijn one-manshow Caveman en is momenteel te zien als rechercheur in de televisieserie Van Speyk. Faber geeft les aan de Frank Sanders Musical en Theater Academie.