Programma ontbeert heldere lijn en clou


Geplaatst in Theaterrecensies op . Gepubliceerd in: de Volkskrant

Het noemen van de naam Johan Heesters (Amersfoort, 1903) heeft nog altijd direct een discussie tot gevolg over zingen voor de Führer en een optreden in Dachau. Het zal nooit meer helemaal goed komen tussen Nederland en de stokoude operettezanger.
Voor zijn nieuwste programma ‘In andere handen’ heeft Theo Nijland een ontmoeting bedacht met de omstreden zanger voor de artiesteningang van een Nederlands theater. Na zijn zeer geslaagde Masterclass en semi-biografische two-men-musical Mijn leven als Theo Nijland, gaat hij weer een nieuw theaterexperiment aan: een muzikale eenpersoonsdialoog.
De opening is intrigerend. Een oude, wankele man schuifelt het podium op en declameert in het Duits een liefdestekst voor de gravin. Vervolgens ontrolt zich een gesprek tussen de zangers die meer dan twee generaties schelen. Het gaat van vriendelijk tot wat strenger confronterend, waarbij de in de hoek gedrukte Nederlands-Duitse zanger zich verdedigt met: ‘Hoe kan muziek schuldig zijn. Een lied is maar een lied.’
Maar wat de twee elkaar ook te melden hebben, echt spannend wordt het nooit. Heesters (die net als Holleeder in de ontvoeringsfilm voor de vorm een andere naam krijgt) komt niet met opzienbarende teksten. De dialoog verzandt.
Het is een programma zonder heldere lijn en krachtige clou. Aardig, maar niet helemaal op zijn plek, is een Finkers-achtige monoloog.
Een aantal sterke nummers houdt dit programma nog enigszins overeind. Het mooiste zit helemaal achterin verstopt, helaas verbrokkeld door toneelteksten en violen. Wat begint als een liefdeslied (‘Ik ben bij je.’) krijgt een typische Nijland-draai als het dreigend en beklemmend wordt: ‘Nee, je komt nooit meer van me af.’ Daarnaast heeft Nijland dit keer wel erg veel oud materiaal nodig om aan een bevredigende hoeveelheid muziek te komen. Maar een veel groter bezwaar is de theatrale onmacht van het programma. Bij Nijland reken je altijd op een goed gecomponeerde roman, het is dit keer een wat slappe short story geworden.

**

Theo Nijland: In andere handen, regie: Daniël Samkalden. Theater Bellevue 24 oktober. Tournee tot half december.