Raoul Heertje weet: Mannen veranderen in jongens in de voetbalkleedkamer


Geplaatst in Theaterrecensies op . Gepubliceerd in: de Volkskrant

Als je niet leeft kun je niet scoren, tekst: Raoul Heertje, regie: Ruut Weissman, Stadsschouwburg Haarlem 20 februari. Tournee tot half juni. alsjenietleeft.com

****

Als-je-niet-leeft-kun-je-niet-scorenMannen veranderen in de voetbalkleedkamer in jongens. En dat blijven ze tijdens de wedstrijd, na afloop onder de douche (waar bijnamen als De Miereneter en Bob Ross ontstaan) en in de kantine met een pilsje en bitterballen erbij. Ze analyseren de wedstrijd, maken flauwe seksgrappen en dromen over een mooi groot huis in de Spaanse bergen waar deze jongens hun laatste dagen samen gaan slijten. Sociale verschillen verdampen. Daarna worden de jongens weer mannen met een vrouw en een degelijke baan, maar die weekendmannenvriendschap is de anker van hun leven.
In Als je niet leeft kun je niet scoren (een variant op de oneliner van Johan Cruijff: Als je niet schiet kun je ook niet scoren) zijn twee van die jongens naar Barcelona gegaan voor El Clásico, de beladen wedstrijd tussen Barcelona en Real Madrid. In een schitterend Gaudi-achtig decor glijden ze moeiteloos in de warme kantinesfeer. Maar aangezien voetbal – met het bikkelen, de steekpass, scoren in blessuretijd, foute terugspeelbal en de poule des doods – een ideale metafoor voor het leven is wordt al snel dieper gegraven en blijken de twee mannen een behoorlijke vlek op hun ziel te hebben.
Cees Geel is de koele zakenman. Hij wordt alom bewonderd omdat hij zo nu en dan een paar ton overmaakt naar een liefdadigheidsinstelling, maar hij beseft dondersgoed dat hij op het persoonlijk vlak gefaald heeft. Eric van Sauers is de romanticus met een gouden tong, die met goede bedoelingen stevig in de fout is gegaan en zijn voetbalvrienden heeft benadeeld.
Raoul Heertje heeft de twee mannen een smakelijke tekst in handen gegeven die boordenvol (voetbal)humor zit en gelijktijdig de essentie van een beschaafde samenleving schildert. Filosofie met een hoog humorgehalte, er is bijna geen betere reden te bedenken om naar het theater te gaan.
In Geel en Van Sauers, in het ware leven vrienden sinds de Toneelschool, heeft dit stuk de ideale spelers. Wat een geweldig koppel. Ze hebben de rauwheid en tederheid die nodig is om de tekst, die wat opzichtig sentimentele trekjes vertoont, veilig over de streep te trekken.
Door de fameuze documentaire Johan Cruijff – Nr 14 van Maarten de Vos wisten we al dat ballet en voetbal dicht bij elkaar liggen. Geel en Van Sauers doen er dankzij choreograaf Daan Wijnands nog een schepje bovenop.
Uit een klein publieksonderzoek na afloop door de recensent bleek dat zelfs vrouwen met een zeer beperkte belangstelling voor voetbal mee werden gezogen in de wereld van mannenvriendschap en voetbalhumor. 4-0 voor de makers.