Revue en variété uit de oorlog


Geplaatst in Theaterrecensies op . Gepubliceerd in: de Volkskrant

Een tafel vol vergeelde theaterfoto’s en een gigantische verzameling chique hoedendozen. En een tamelijk verlopen vrouw met veel halfgevulde flessen wijn onder handbereik. De buren hopen dat ze snel verhuist, want het stinkt behoorlijk in dat vervuilde huis aan de rand van de Amsterdamse Jordaan.
De laatste jaren van zangeres Louise van Geijtenbeek (1882-1965) staan in schril contrast met haar gloriejaren aan het begin van de 20ste eeuw. Als Louisette reist ze met de populaire variété-artiest Chrétienni en later met Armand Haagman door Europa en de Verenigde Staten. Zij is de Nederlandse tegenhangster van de Parijse ster Mistinguette.
Na de tweede wereldoorlog is haar tijd definitief voorbij en langzaam maar zeker verslonst zij en verandert in een paranoïde vrouw. Begin jaren zestig beschrijft Henk van der Meyden in De Telegraaf haar deplorabele toestand. Het artikel is de directe aanleiding tot de oprichting van de Stichting Blijvend Applaus, die amusementsartiesten (als zij dat nodig hebben) financieel ondersteunt. Tot genoegen van haar buren kon Louisette worden opgenomen in een psychiatrisch verzorgingstehuis in Laren.
Louisette krijgt ruim aandacht in het boek 100 Jaar Amusement in Nederland (1987) van Jacques Klöters, maar verder leek haar artistieke erfenis te verstoffen in het Amsterdamse Stadsarchief. Het Nederlands Komedie Theater geeft haar nu de aandacht die zij verdient met de voorstelling Zing nog eens, Louisette.
Sylvia Alberts is de oude Louisette, die een journaliste op bezoek krijgt. De herinneringen die zij ophaalt worden op een ander deel van het podium gespeeld door Lizette Hart als de jonge Louisette en de revue-artiesten uit die tijd. Aanvankelijk wil Louisette in het interview alleen de mooie anekdotes kwijt, maar door de strenge, bijna inquisitie-achtige vragen van de journaliste zien we dat ze niet alleen een groot artieste is geweest, maar ook een buitengewoon pragmatische, zeg maar egocentrische vrouw. Zij krijgt het ingepeperd dat zij haar tweede geliefde, de joodse Haagman, kil in de steek heeft gelaten toen hij tijdens de oorlog werd afgevoerd naar Westerbork.
Het variété-repertoire kon na de oorlog niet meer bekoren, maar doet het toch bijzonder goed in deze kleine, goed verzorgde voorstelling. Sylvia Alberts laat de worsteling van de oude vrouw met haar verleden haarscherp zien, en de zang van Lizette Hart en de rest van het gezelschap straalt kracht uit. Een amusementsgeschiedenisles die er wezen mag.

***
Zing nog eens, Louisette, door Nederlands Komedie Theater, script: Kevin Jolly, regie: Pepijn Cladder, De Engelenbak Amsterdam 10 december. Aldaar t/m 19 december. www.louisette.nl
Tijdens de speelperiode is in het Amsterdamse Stadsarchief een kleine tentoonstelling ingericht over Louisette.