Wilfried de Jong en Ocobar: Man & Fiets. Basta
****
Vergeleken bij wielrenners zijn alle andere sporters watjes. Dat is op te maken uit de boeken De man en zijn fiets en Wind zoekt peloton van Holland Sport-presentator Wilfried de Jong. Teksten uit beide boeken zijn te horen op de cd Man & Fiets. De Jong kan door middel van de juiste intonatie en tactische komma’s van proza poëzie maken. De composities van de Holland Sport-band Ocobar ondersteunen de stemmingen perfect: opzwepend, zweterig, erotisch. In de prachtige muziekvertellingen komen we onder meer stoere Poolse coureurs onder de douche tegen, en de schrijver die door de 68-jarige ex-Tourwinnaar Jan Janssen helemaal naar de kloten wordt gereden. De liefde en het ontzag voor de wielrenners druipt er vanaf. De Tour is weliswaar afgelopen, maar dit is een cd voor alle jaargetijden. Voor de geliefde van de rijder is het slot van het seizoen namelijk ook zeer aantrekkelijk: ‘Ze voelt in de overgang van zijn rug naar zijn billen het resultaat van een zwaar wielerseizoen; geharde spieren, zonder vet.’
Op de iPod zetten en op de fiets afluisteren. Je gaat er, zonder extra inspanning, harder van rijden.

Mathijs Leeuwis: Wachten op de klap. Munich Records
***
De Brabantse singer-songwriter Mathijs Leeuwis heeft een rokerige, drankstem. Net als Tom Waits dus. Als hij dan ook nog de marge van het bestaan bezingt, moet hij oppassen om zijn eigen stijl te behouden. De Waits-imitatiedrift in het nummer Slangehoeren wordt wel iets te gortig.
De melodielijn gaat bij Leeuwis nog wel eens verloren in het diepe geronk. Ook lijkt hij zijn stem nog een extra dramatische lading te willen geven, en dan worden de ernstige teksten soms een beetje lachwekkend. Leeuwis heeft wel degelijk wat te zeggen, maar de woorden komen niet altijd even handig op papier. Een cd met een handvol beloftevolle aanzetten.

Stoer, lief, droevig en vrolijk

Foto Clemens Rikken

‘Dan moet je misschien over een borstbesparende operatie gaan denken. Maar ik hang op, want ik sta aan mijn achterwiel.’
Beter is de passie en het egocentrisme dat aan wielrennen hangt niet samen te vatten. De sport die door elke leeftijdsgrens heen glipt en het gevoel van eigenwaarde enorm kan opvijzelen. Man in zijn schuurtje, vijftiger zonder een randje vet, fiets hangt in de beugel, smetteloos gepoetst, wielen perfect in balans…ja, kom dan effe niet aan met je borstkanker, want daar hebben we nu geen tijd voor…ik moet fietsen!
Wilfried de Jong is iemand die tot op het bot gaat. De fraaie buitenkant vindt hij oninteressant als er geen warmte, geen snelheid, geen diepgang, geen gevoel van woeste bergen en puurheid van de woestijn onder zit. Zo kennen we hem uit de cabarettijd met Martin van Waardenberg, en zo maakt hij ook zijn televisieprogramma’s Holland Sport en 24 uur met…
Zo zit ook Man & Fiets in elkaar. Een deel van de verhalen kennen we uit zijn goed verkochte boek De man en zijn fiets, en de mannen van Ocobar kennen we als de huisband van Holland Sport.
We reizen met De Jong mee door zijn hoofd, maar ook door het boertige Vlaamse landschap, dat hemelse trekken krijgt als de wielerkaravaan erdoorheen trekt, en langs de wrede weg die naar de top van de Mont Ventoux leidt. ‘Je hoeft je niet te laten kleineren door de natuur.’ Het zijn prachtige teksten die door het ontbreken van barokke opsmuk en met de ingehouden intonatie van De Jong toch een enorme frivoliteit krijgen.
De verhalen liggen in een sfeervol muzikaal bed. Gitarist Cok van Vuuren, bassist/toetsenist Bart Wijtman en drummer Rob Wijtman bouwen een mediterraan feestje als Marco Pantani na een bergoverwinning naar buiten komt, en raken met hun melancholieke Vlaamse plattelandsblues de kern van het wielergenot.
Het is een stoer programma, een lief programma, een droevig programma en een intens vrolijk programma. Zelfs als je in geen tijden meer door de duinen of de polder hebt gefietst, dan loop je direct naar je schuurtje en hoopt dat ie aan de beugel hangt. Poetsen, invetten en wegwezen.

****
Man & Fiets door Wilfried de Jong & Ocobar, regie: Antoine Uitdehaag. De Kleine Komedie Amsterdam 3 maart. Tournee tot eind maart.