Toenemend Feestgedruis


Geplaatst in Theaterrecensies op . Gepubliceerd in: de Volkskrant

Onvermoeibaar signeert de 85-jarige Drs. P zijn nieuwe bundel Toenemend Feestgedruis met daarin zijn beste en ook een aantal nieuwe gedichten. Het is het verjaardagscadeau van de uitgever, die hem tevens een speciale stoel in het Amsterdamse Pulitzer Hotel, zijn geliefde horeca-etablissement, heeft aangeboden met het opschrift: Zetel privé van Drs. P.
Geduldig en vriendelijk laat hij de lange rij familieleden, vrienden en bekenden aan zich voorbij komen. Voor iedereen schrijft hij een toepasselijk tweeregelig gedichtje. Rijm en metrum keurig in orde. Een positief verbaasde dame leest haar versje, terwijl de Drs. zijn prestatie relativeert met de woorden: ‘U hoeft het niet in steen te beitelen.’
Heinz Polzer – de artiestennaam Drs. P is een vondst van de eerste Nederlandse talkshowpresentator Willem Duys – treedt al bijna tien jaar niet meer op, maar heeft de pen nog steeds niet neergelegd. Het dankwoord op zijn verjaardag dat hij uit het hoofd uitsprak was spits, op rijm en eindigde zelfbewust met: ‘Hij kan het nog, de krasse oude baas.’ Elk kwartaal stuurt de plezierdichter wat op naar het tijdschrift De Tweede Ronde en elke feestelijke gebeurtenis in zijn omgeving is voor Drs. P een aanleiding om iets opwekkends op rijm mede te delen.
Van ideologieën moet Drs. P niets hebben, of het moet het pessimisme zijn: ‘Ik geloof niet in een opgang van de mensheid naar een beter bestaan, een betere mentaliteit, een beter lot.’ Maar op papier wil hij van treurigheid niets weten en valt hij zijn publiek doorgaans niet lastig met de actualiteit. Alleen op de cd Het praatcafé van Drs. P uit 1990 neemt hij maatschappelijk stelling tegen voetbalvandalisme en gewelddadig idealisme van organisaties als de IRA. ‘Europa had te lijden in lang vervlogen tijden/Van moordenaars, geleid door Genghis Khan/Maar wat betreft de Hunnen, men moet hun een ding gunnen/Ze kwamen niet met idealen aan.’
Taal is zowel zijn doel als middel. Als reclametekstschrijver in Indonesië in de jaren vijftig, en als dichter/liedjesschrijver in Nederland. Zwierige, enigszins archaïsche taal, met een permanente ironische ondertoon. Hij kan in meerdere talen goed uit de voeten, zoals blijkt uit de bundel Lyriana (1993) met Franse, Engelse en Duitse gedichten. Heinz Hermann Polzer werd in 1919 in het Zwitserse Thun geboren als zoon van een Oostenrijkse vader die tot Zwitser was genaturaliseerd en een Nederlandse moeder. Zijn ouders scheidden toen hij drie was en met zijn moeder vertrok hij toen naar Velp in Gelderland. De Zwitserse nationaliteit heeft hij nooit opgegeven. Zo hoeft hij naar eigen zeggen niet elke vier jaar naar een stemlokaal te sjokken.
Zijn kleinkunstinvloed is groot. Hij schreef nummers voor Adèle Bloemendaal, Hetty Blok, Kabaret Ivo de Wijs en Don Quishocking. En als tekstdichter verantwoordelijk voor klassiekers als De zusters Karamazov, Veerpont (Heen en weer), Dodenrit (Troika hier, troika daar) heeft Drs. P meerdere lichtingen op het juiste spoor gezet. De inmiddels oudere P-generatie bestaat uit onder meer Ivo de Wijs, Driek van Wissen en Jan Boerstoel, tot de jongere groep die schatplichtig is aan de oude meester behoren Frank van Pamelen en Kees Torn.
Drs. P heeft zich altijd een dichtvorm-docent gevoeld, die zowel vertrouwde versvormen als nieuwe uitvindingen met strakke regels aan de man wil brengen. De geïnteresseerde lezer en vrijetijds-taalknutselaar zal veel plezier beleven aan vrolijk didactische boeken als Het rijmschap compleet, Literair assortiment of Versvormen. Zijn brede repertoire bestaat onder meer uit omzetrijm, stel & sprong, groeirijm, slinkrijm, nacht & ontij, ruilrijm, trap, ezelsbrug en natuurlijk zijn geliefde olle bolleke:
Gloria! Gloria!
Christus is opgestaan
Zorg dat er ei, thee en toast
Wordt bereid

Rustig maar, volgens de
Transsubstantiatieleer
Maakt onze Here
Zijn eigen ontbijt

Toenemend Feestgedruis, de beste gedichten van Drs. P, samenstelling Cees van der Pluijm. Nijgh & Van Ditmar, € 14,95