Nine door Stichting Op naar het Bos en Festival ETCETERA, script: Arthur Kopit, muziek en liedteksten: Maury Yeston, regie: Julia Bless, muzikale leiding: Robert Jan Kramer. Openluchttheater Amersfoort 25 juni, aldaar tot 25 juli, 13 t/m 17 september in Luxor Theater Rotterdam. Informatie: www.musicalnine.nl
Filmregisseur Guido Contini heeft het niet naar zijn zin. Zijn laatste films waren een flop. Hij is futloos en inspiratieloos. Alleen zijn moeder bekijkt hem vanuit de hemel met mededogen, maar verder wordt hij opgejaagd door de vrouwen uit zijn leven. Zijn vrouw is het zat om alleen als figurant in zijn leven te mogen opdraven, zijn maîtresse eist een plek in het volle licht, zijn favoriete actrice/muze wil losbreken uit de vaste patronen die de regisseur al vele films voor haar heeft gereserveerd, en zijn producent hijgt in zijn nek. De crew en cast voor zijn volgende project staan al op de stoep van het kuuroord in Venetië waar hij tot rust wil komen.
We kennen deze zwalkende regisseur uit de film 8½ (Otte e Mezzo) van Fellini uit 1963, die toen zelf in een artistieke impasse verkeerde na La Dolce Vita. Twintig jaar later werd de musical Nine uitgebracht, gebaseerd op Fellini’s film, en weer twintig jaar later beleefde de musical een korte revival op Broadway. En ja hoor, nu ook eindelijk in Nederland te zien. Twee jaar geleden verraste de Stichting Op naar het Bos met een openlucht-versie van Stephen Sondheims Into the Woods in het Amersfoortse bos. In diezelfde feeërieke omgeving kan men nu een maand van dit vrolijk psychologische stuk genieten.
Regisseur Julia Bless heeft niet gekozen voor de strakke, afstandelijke mise en scène van de Amerikaanse musical, waarbij het publiek wordt buitengesloten, maar keert terug naar de associatieve, bijna psychedelische beelden van Fellini. De vrouwen en de negenjarige versie van de regisseur dwarrelen als vlinders om de hoofdpersoon heen en ook het publiek heeft het idee dat het deel uit maakt van zijn leefwereld. Het kuuroord, inclusief levend standbeeld in het zwembad, heeft marmeren allure, maar blijft door het bosdecor toch warm.
Even lijkt het erop dat Contini een nieuwe energielaag weet aan te boren, als hij een plan heeft voor een Casanova film. Dat is het enige moment waarop René van Zinnicq Bergmann onnodig zijn toevlucht neemt tot de grote gebaren. Verder beperkt hij zich tot fraai ingehouden arrogantie en wanhoop, ook al scheurt zijn vangnet van vrouwen volkomen aan flarden.
Frédérique Sluyterman van Loo (producent) speelt, zoals we dat van haar gewend zijn, weer lekker vettig, maar met haar cynische grijns relativeert ze dat ook direct heel handig. Luisa, de getergde echtgenote, heeft veel geduld met haar man gehad, maar zet hem uiteindelijk toch buiten de deur. Tine Joustra maakt er een waardige vrouw van, die geen medelijden opwekt, en stuurt haar man muzikaal prachtig weg. Het lijkt alsof tekstdichter/componist Maury Yeston Het is over uit de Annie Schmidt/Harry Bannink-musical Heerlijk duurt het langst (1965) in huis had toen hij dat nummer schreef, om een beetje te spieken bij de tekst en de noten. Zijn nummer is bijna net zo mooi. Ook zou je er wat van gaan denken als de negenjarige Guido zijn eerste liefdeslessen krijgt van een zigeunerin: een gekuiste versie van de Acid Queen uit Tommy van The Who.
Verder is de muziek van Maury Yeston (ook verantwoordelijk voor de muziek van Titanic) een slimme combinatie van American Songbook-schoonheid, met zwierige mineur-balladen en de opgewekte circusmuziek van Nino Rota, de huiscomponist van Fellini. Die blijft nog lang na het eind van deze zalige voorstelling natintelen in het bos.