Meer dan honderd artiesten uit tientallen landen in kleurige uitdossing staan uitzinnig te swingen op de klanken van Stevie Wonders Sir Duke (Music is a world within itself, with a language we all understand), net zoals het ruim twee uur daarvoor ook begonnen is op een felle Afrikaanse beat. De circusshow Afrika! Afrika! is niet eenkennig. In deze opvatting strekt de Afrikaanse wereld zich uit van Kaapstad tot de Arabische regio, het Caribische gebied en New York. Het is een aardig cultureel imperialistisch antwoord op de streken die Afrika in het verleden geleverd zijn.
De Oostenrijkse multimedia-artiest André Heller merkte tijdens zijn reizen door Afrika dat lokale circusacts zich moeiteloos kunnen meten met de top uit Azië en Zuid Amerika, die in Europa zo gewaardeerd worden. Uit alle hoeken van Afrika (met de nadruk op het zwarte deel) haalde hij artiesten bij elkaar voor een ambitieus reizend circus. Het contingent Afrikaanse dansers, acrobaten, jongleurs en muzikanten is aangevuld met zwarte artiesten die zich in Europa hebben gevestigd en showbasketballer uit de VS. Inmiddels trekken er al twee versies van dit gezelschap door Europa, waarvan er een ongetwijfeld over een paar jaar in Las Vegas zal eindigen.
De snelheid van de show is weldadig, als je die vergelijkt met het moderne circus waar steeds vaker wordt gekozen voor zogenaamd esthetisch verantwoorde traagheid. En de subtielere onderdelen, zoals de strapaten-act (twee klimlinten) blijven ook spannend. De vaart vaagt wel de spirituele kant van de acts weg. Het fabelnummer is daarom niet meer dan een aardige parade van grote dieren, en het verhaal van Anansi de spin (met mooie graphics tegen het tentdoek) is dan vooral een indrukwekkend acrobatennummer van een krankzinnig rekbare man, die als spin over het podium huppelt en zich daarna door een tennisracket wurmt. Hij wordt in lenigheid later nog overtroffen door een Zuid Afrikaans meisje dat haar lijf in een kurkentrekkervorm slingert en haar hoofd laat uitkomen op een onmogelijke plek ergens tussen arm en been. Alsof je naar een animatiefilm zit te kijken.
We kennen de grauwe Afrikaanse wereld van honger, brute dictators en burgeroorlogen. Deze flonkerende circusvoorstelling is niet opgezet om de treurige kant van Afrika te ontkennen, maar laat wel zien dat een continent niet verloren is als er blijkbaar zoveel energie is.
Heller heeft zijn best gedaan om van Afrika! Afrika! meer te maken dan exotische aapjes kijken voor een welgesteld westers publiek. Naast de voorstelling is er ook een tentoonstelling ingericht die verder gaat dan wat ebbenhout-clichébeelden en wanddoeken. Bovendien gaat een euro van elk entreekaartje naar een fonds waaruit projecten worden bekostigd zoals het ondersteunen van Afrikaanse filmers. Het blijft natuurlijk wel zuur dat de tent in Amsterdam Zuid Oost staat, in het blikveld van veel Amsterdammers met Afrikaanse wortels, die zich deze blik op de andere kant van het continent niet kunnen veroorloven.

Afrika! Afrika!, tegenover AmsterdamArena, 3 oktober. Aldaar tot 2 januari. www.africa-africa.nl