Aardig rondje geschiedenis


Geplaatst in Theaterrecensies op . Gepubliceerd in: de Volkskrant

Raspoetin door La Kei, tekst en regie: Dick Hauser, muziek: Rob Hauser, De Meerse Hoofddorp. Tournee tot eind maart.

Laat de tijd eroverheen gaan en een gruwelijke moordpartij wordt een dankbaar onderwerp voor films, boeken, liedjes en toneelstukken. Dat hebben we gemerkt met Raspoetin, de geile, charismatische monnik die begin twintigste eeuw de Russische Tsarina – en daarmee het gehele Russische hof – in zijn greep hield omdat hij een gunstige invloed zou hebben op de bloedziekte van haar zoontje. Hij kreeg gebakjes met gif te eten, dronk vergiftigde wijn, vervolgens werd een kogelregel op hem afgevuurd en werd hij half dood in de ijskoude Neva gegooid.
Met dat laatste beeld opent de voorstelling Raspoetin van La Kei. Een lijk ‘dobbert’ het hele podium over, terwijl een groepje mannen het tafereel vanaf de brug van commentaar voorziet. Deze mannen zien we in vele rollen terug, zoals Tsaar Nicolaas, zijn vrouw Alexandra, haveloze Russische boeren en arbeiders, Raspoetin en de aristocraten onder leiding van Prins Joesopov die de intrigant in 1916 vermoorden.
Dick Hauser heeft er een levendig beeld van gemaakt, ook al is het leven in Rusland, ‘het land van de Bijbel en de zweep’ treurig. Vooral de massaslachting van de eerste wereldoorlog ziet er indrukwekkend uit: een caroussel van soldaten die doden of gedood worden, mannen die op de tafel springen, waar zij hun beurt afwachten, de maat slaan of oorlogsgeluiden maken. Deze dwaze cirkel van geweld gaat minutenlang door en wordt nog beklemmender door de sonore, klaaglijke klanken van Rob Hauser.
De makers van Raspoetin willen onwetende bezoekers niet buitensluiten, dus wordt er regelmatig een rondje geschiedenisles doorheen gestrooid. Dat levert een aantal opsommerige saaie momenten op, wat obligaat gezwaai met rode vlaggen, maar ook een paar bizarre uitingen van artistieke vrijheid. Zo wordt Bloedige Zondag, de dag in 1905 waarop een vreedzame massa in Sint Petersburg door de keizerlijke garde uitelkaar wordt geschoten, door Hauser aan het begin van de eerste wereldoorlog geplaatst.
Het kan dan daarom geen kwaad om eerst een bezoek te brengen aan de Amsterdamse Hermitage, waar tot half februari een prachtige en informatieve tentoonstelling te zien is over Nicolaas en Alexandra.