Alle zintuigen tintelen


Geplaatst in Theaterrecensies op . Gepubliceerd in: Vara Magazine

Macht corrumpeert. Of het nou de kolonel, de voorzitter van de deelraad of de imam betreft, als ze aan het pluche hebben geroken krijg je machthebbers nooit meer zonder slag of stoot weg, ook al doen ze hun werk nog zo slecht. Vervangers vervallen meestal al snel in dezelfde fouten van machtsmisbruik. Voor anarchisten is dit gesneden koek en die zullen dan ook veel plezier beleven aan Het ritme van Buenos Aires van de Argentijnse groep El Choque Urbano.
Een overijverige fabrieksvoorman maakt het leven van de arbeiders zo zuur, dat hij na een opstand het veld moet ruimen. De nieuwe leider, die onder het vorige regime het pispaaltje was, blijkt al net zo’n sadist te zijn. Ook hij (we volgen gewoon Animal Farm van George Orwell) krijgt weer te maken met gedonder in de tent. Als een groep explosieve vrouwen daarna het heft in handen lijkt te gaan nemen, besluiten ze de megafoon, het machtssymbool in de fabriek, erbij neer te gooien. We voelen even de sfeer van het anarchistische experiment in de fabrieken van Barcelona in 1936.
Wie bovenstaande leest denkt misschien terecht te zijn gekomen in een gortdroog politiek theaterpamflet. Weest niet bevreesd, El Choque Urbano laat alle zintuigen tintelen in een overdonderend feest. De groep is opgericht in 2002, in de tijd dat Argentiniƫ zich in een diepe economische crisis bevond. De bevolking ging regelmatig met potten en pannen de straat op om trommelend te demonstreren tegen het regeringsbeleid. Die percussiemiddelen zijn in het theater uitgebreid met basketballen, glazen flessen, emmers, klokken, dobbelstenen en plastic zakjes. Vooral dat laatste levert een spectaculair zacht klappend en suizend geluid op, een prachtig contrast met de karrenvrachten decibellen van de andere instrumenten. Soms oorverdovend, maar altijd fraai ritmisch, met stijlvolle choreografie. Zelfs als de trommelaars met hun stokken in de lucht slaan, blijft het ritme in de doodse stilte nog strak en meeslepend.
De voorstelling is perfect in balans. Rauw, maar ook zwoel met een bijzondere interpretatie van Astor Piazolla’s compositie Libertango. De arbeiders spreken een verzonnen taal, waarmee agressie, mededogen en angst helder kunnen worden uitgedrukt.
Door het percussie-geweld duiken al snel de namen op van shows als Stomp en Mayumana, maar het Latin-ritme en het overtuigend vertelde verhaal geven El Choque Urbano een unieke plek. Ook zijn er overeenkomsten met Blue Man Group die in Amsterdam is neergestreken. Terwijl de kille blauwe mannen alleen maar kunstjes doen, levert de Argentijnse voorstelling werkelijke kunst op. Net als bij Blue Man Group staat het publiek bij El Choque Urbano te stampen en op de borst te slaan. Maar waar de Amerikanen deze publieksparticipatie al aan het begin verplicht stellen door het mes op de keel te zetten, komt dat bij de tien Argentijnen pas in de toegift. Dan is er door een warme voorstelling een band gegroeid met het publiek dat daarom graag met deze ritme-wonders wil meedansen.

Het ritme van Buenos Aires door El Choque Urbano, De Meervaart Amsterdam 4 januari. Tournee t/m 4 februari.