Een fijn gezinnetje met Pap, Map en drie zonen


Geplaatst in Theaterrecensies op . Gepubliceerd in: de Volkskrant

In het ‘fijn gezinnetje’ met Pap, Map en de drie zonen, zoals we dat kennen uit de eerste programma’s van De Ploeg, ontstaat beroering als een jeugdvriend van Pap onverwacht op kerstavond opduikt. Ben van de Akker en Pap hebben elkaar na een ernstig incident op het internaat, waarbij ze elkaar van verraad beschuldigden, niet meer gesproken. Als het verleden op tafel wordt gesmeten, glijdt het verhaal soepeltjes naar de vriendschap en het verraad van de joodse prins Ben Hur en de Romein Messala.
De film uit 1959 met Charlton Heston, die onder de Oscars bedolven werd, neemt op een aantal punten een flinke loop met de historische werkelijkheid, maar De Ploeg doet er nog vijftien scheppen bovenop en zorgt zo voor een hilarisch spektakel.
De harde kern van De Ploeg (de drie mannen van NUHR, plus Genio de Groot, Titus Tiel Groenestege en Han Römer, die als Messala eindelijk president Kennedy mag parafraseren met ‘Ich bin ein Römer’) is dit keer aangevuld met Beppie Melissen, Sophie van Winden en Erik van Muiswinkel, die een trotse Ben Hur speelt. Het is typerend voor dit gezelschap dat alle spelers de credits krijgen als tekstschrijver. De hele voorstelling straalt puur plezier uit, en het is niet moeilijk om repetities voor ogen te krijgen waarin negen spelers over elkaar heen buitelen met invallen. Daardoor gaan de vele tientallen grappen en woordspelingen van flauw tot schaamteloos flauw totdat het weer ongelooflijk leuk wordt. Op de slavenmarkt roept de slaaf ‘Wie maakt me los?’ en als de joodse galeislaven in staking gaan op een Romeins oorlogsschip krijgen zij cynisch te horen: ‘Dachten de joden dat ze uitgeroeid waren?’ Enkele ‘deleted scenes’ zijn terug te lezen in de al even grappige bijgevoegde NUHRder Courant.
Alle scènes uit de eindeloos lange film die in het collectieve geheugen zijn blijven hangen, zoals de zeeslag en het wagenrennen, worden heel inventief, soms met hulp van het publiek, nagespeeld en onnavolgbaar becommentarieerd door Johan Cruijff. Als bonus krijgen we ook nog een paar geestig-slijmerige musicalliedjes door Sophie van Winden (geraffineerd gecomponeerd door Joep van Deudekom) met een hoog Lloyd Webber gehalte. Alles en iedereen gaat door de mangel in deze uitbundige, zalige parodie.

****
Ben Hur, tekst en spel: De Ploeg, muziek: Joep van Deudekom, regie: Moniek Merkx, Koninklijk Theater Carré Amsterdam, 3 november. Tournee tot eind januari.