Liedjes van Toon door Songs 4 Ever, met Ellen Evers, Lone van Roosendaal en Richard Groenendijk, regie: Fred Florusse, Stadsschouwburg Sittard 2 oktober. Tournee tot eind januari. www.liedjesvantoon.nl

In de foyer speelt het lokale harmonieorkest een meedeinversie van Méditerranée. Buiten leunt een glimlachende Toon Hermans, met ballonnen aan zijn bronzen hand, ontspannen op een microfoonstandaard. We zijn dus in Sittard voor de première van Liedjes van Toon.
Juist in Limburg, de geboorteprovincie van Toon Hermans, loopt het niet zo lekker met de kaartverkoop. Veel Limburgers zien hun zoon toch een beetje als een afvallige omdat hij zo nadrukkelijk voor de Randstad heeft gekozen. Maar misschien nog wel belangrijker lijkt de angst dat een liedjesprogramma de essentie van Toon mist. Hij is voor zijn fans toch in de eerste plaats een aartsouwehoer, die minutenlang hilarisch over een stoel, zijn tante of een gehaktbal kan dooremmeren.
Die angst blijkt niet terecht. Het drietal Ellen Evers, Lone van Roosendaal en Richard Groenendijk, heeft onder leiding van regisseur Fred Florusse misschien juist wel bewezen dat de werkelijke Toon Hermans vooral in zijn liedjes doorklinkt.
Klassiekers als Vader gaat op stap en Café Biljart zo Toon-getrouw mogelijk nazingen is natuurlijk een kansloze missie. Door de wonderlijke arrangementen van Bob Zimmerman, die de blues en de jazz achter de melodietjes van Toon blootleggen, zelfs achter de hele frivole, krijgen de nummers een nieuw leven, zonder het oude te verloochenen. De smeuiige hoekige jazz versie van Ballonnetje van pianist Nico van der Linden en zijn mannen zal zelfs een kritisch jazz-publiek kunnen bekoren.
Het is gelukt om de liedjes meer diepgang te geven door sfeerblokjes in de voorstelling te maken, niet onderbroken door de conférences waar het Toon-publiek altijd op zat te wachten. Zo is een aantal Limburgse miniatuurtjes bij elkaar gezet over het gemoedelijke caféleven en de bloasmuziek, zijn de tere liefdesliedjes (waarvan een aantal nog niet eerder is uitgevoerd) mooi gerangschikt en is er zelfs ruimte voor een paar maatschappijkritische liedjes. Toon hield zich nauwelijks bezig met dat genre, maar Oorlog en Stiletto zijn wonderschoon. Voor de hogeschoolkolder zorgen Richard Groenendijk en Ellen Evers in een Amsterdams geacteerde uitvoering van Méditerranée.
De vocalisten krijgen alle drie de gelegenheid voor een min of meer autobiografisch verhaaltje. Dat gaat cabaretier Richard Groenendijk, die ook een maffe tante schijnt te hebben, het beste af. Het verhaal van Lone van Roosendaal, opgegroeid in Limburg, sluit mooi aan bij de niet beklemmende reli-melancholie van het lied M’n engel Gabriël.
Dit soort hommage-voorstellingen wordt vaak de vernieling in geholpen door te veel biografische tussendoortjes van de bewierookte held. Florusse wilde de naam Toon Hermans echter niet horen en dat werkt perfect. Het materiaal stijgt zo boven Hermans uit. Zijn muziek ligt nu op een mooi gedekte tafel voor een nieuwe generatie genieters.