foto: Roy Beusker
Nadat Wim Sonneveld (1917-1974) zich had bewezen als cabaretier, chansonnier en filmacteur, bleek hij ook een goede neus te hebben voor musical, een Amerikaans theatergenre dat nog niet naar Nederland was overgewaaid. In de Verenigde Staten, waar hij een bescheiden plek in de filmwereld had veroverd, had Sonneveld eind jaren vijftig de Broadway-musical My Fair Lady gezien, en hij was vastbesloten die naar Nederland te halen. In 1960 speelde hij zelf de rol van Professor Higgins, die het simpele Londense bloemenmeisje Eliza Doolittle, ‘een sloerie uit de sloppen’, tot een chique dame transformeerde.
Na de succesvolle serie zei Sonneveld in een interview: ‘Laat u zich vooral niet wijs maken dat My Fair Lady nooit meer terugkomt. Volgens mij wordt My Fair Lady een instituut.’ Dat bleken profetische woorden. Met de regelmaat van de klok zetten Nederlandse producenten de kraker, die gebaseerd is op het toneelstuk Pygmalion van George Bernard Shaw, weer in hun seizoensbrochure. Dit keer is het de beurt aan DommelGraaf & Cornelissen en staat Esmée Dekker vanaf oktober in het rijtje Eliza’s met onder meer Jasperina de Jong en Vera Mann.
Het lijkt een zwaktebod, alweer My Fair Lady. Producent Hans Cornelissen ziet dat anders. ‘Ons bedrijf heeft de afgelopen jaren negen nieuwe musicals geproduceerd. Nu zijn we er aan toe om ook eens een zakelijk veilige klassieker te brengen, waarmee we het publiek in de grotere zalen in Nederland kunnen bedienen. Er is repertoire dat je in het theater niet mag overslaan, en naast Shakespeare en Who’s afraid of Virginia Woolf hoort My Fair Lady daar ook bij. Het verhaal is sterk, de liedjes zijn prachtig, we hebben de vormgeving wat strakker gestileerd om het Dickens-gehalte wat te verlagen, en de choreografie is wat moderner. We hebben wat gesneden in de ietwat wijdlopige scènes, maar we hoefden de vertaling van Seth Gaaikema, die hij als 20-jarige student maakte, nauwelijks af te stoffen. Er zijn geen rare moderniteiten in verwerkt, want het verhaal speelt aan het begin van de twintigste eeuw. Wat valt er trouwens te verbeteren aan iconische titels als Sou dat nou niet salig sijn en As het effe kan? Het zou bijna heiligschennis zijn als je daar aan gaat knoeien. We zijn blij met de cast. Je kunt wel kiezen voor een cabaretier of televisiepersoonlijkheid op het affiche, maar we hebben bewust gekozen voor een fundament van mensen die echt kunnen acteren, zoals Chris Tates, Alfred van den Heuvel en Han Oldigs.
Esmée Dekker, afgestudeerd aan de Frank Sanders Akademie voor Musicaltheater, kwam vier jaar geleden als stagiaire bij DommelGraaf & Cornelissen binnen. Na kleine rolletjes in De Jantjes, Heerlijk duurt het langst en A Chorus Line acht zij zichzelf nu klaar voor het grote werk. ‘Ik heb voor A Chorus Line hard aan mijn danstechniek moeten werken. Ik ben van nature geen danser, en daar wordt op de Akademie wat minder aandacht aan besteed. Maar ook dat is nu op niveau. Voor De Jantjes heb ik lekker plat Amsterdams leren praten, en dat komt nu goed van pas.’
Dekker bouwt voort op de manier waarop Vera Mann de rol invulde. Aan het slot gooide zij een pantoffel naar Paul van Vliet, die ruim twintig jaar geleden een uiterst gedistingeerde Professor Higgins speelde. Nu staat Chris Tates tegenover het brutale bloemenmeisje. In Heerlijk duurt het langst speelde Tates de vader van Esmée.
Dekker: ‘Vera Mann heeft Eliza feministischer gemaakt. Zij heeft een droom, en ze zorgt dat ze krijgt wat ze wil. Ze weet dat ze Higgins nodig heeft, maar ze gaat er vol tegenin. Ze is brutaal en zij gebruikt hem meer dan omgekeerd. Uiteindelijk is Eliza de baas. Maar ondanks die strijd en dat geknetter is er wel affectie.’
De crisis in de musicalwereld lijkt voorbij, maar een grote productie als My Fair Lady blijft gevaarlijk, als je alleen al denkt aan de kosten van een live orkest in de bak. Cornelissen heeft dat probleem handig opgelost. ‘We hebben een zeer goed gevulde orkestbak, maar de muzikanten reizen niet met ons mee. De muziek is door het Metropole Orkest ingespeeld. Dat heeft wel met geld te maken, maar we leveren geen kwaliteit in. Sterker nog. Je kunt wel kiezen voor tien live muzikanten, maar die kunnen niet bereiken wat je met een studio-opname van een geweldig orkest kunt krijgen. We hoeven geen genoegen meer te nemen met één viool, want nu hebben we twaalf strijkers. Het rechtenbureau in Amerika, dat ook over Sound of Music en Annie gaat, heeft er tegenwoordig geen probleem meer mee, omdat de geluidstechniek enorm verbeterd is. In onze folder hebben we het over ‘de beste musical ooit gemaakt.’ Dat is misschien wat Trumpiaans. Maar ik ben blij dat deze oertitel er weer staat.’
Patrick van den Hanenberg
My Fair Lady gaat vanaf 24 oktober op tournee, de première is op 6 november in Koninklijk Theater Carré.
Musicaltips 2017-2018
1. Was Getekend, Annie M.G. Schmidt door Stage Entertainment.Première: 24 september in het DeLaMar Theater Amsterdam.Samen met componist Harry Bannink legde Annie M.G. Schmidt het fundament onder de Nederlandse musical en daarnaast leerde zij ouders om niet te tuttig met hun kinderen om te gaan. In de musical (met Simone Kleinsma in de hoofdrol) kijkt de schrijfster met haar zoon Flip terug op haar leven.
2. Urinetown/Zeikstad door Joint Venture Productions. In de jaren negentig trok de Amerikaanse student Greg Kotis door Europa en merkte dat men daar vaak moet betalen voor het gebruik van openbare toiletten. Deze observatie werd het uitgangspunt voor de musical Urinetown, een hilarisch verhaal over hebzucht, corruptie en revolutie. In Zeikstad zijn privé-toiletten verboden en moet men flink betalen voor een bezoek aan een openbare wc. Première: 23 september in Schouwburg Amstelveen.
3. The Curious Incident of the dog in the Night-Time door het Engelse National Theatre is (na Pippin) de tweede musical in de Carré serie Broadway aan de Amstel. De vijftienjarige wizzkid Christopher is in zijn eentje nooit verder geweest dan het einde van de straat. Maar als de hond van de buurvrouw is vermoord, komt hij uit zijn schulpVan 20 september tot en met 1 oktober 2017 exclusief in Carré.
4. On Your Feet! – Musical door Stage Entertainment. Deze feelgood Broadway-show is gebaseerd op het leven van Gloria Estefan en haar jeugdliefde, manager en producer Emilo. De zangeres met Cubaanse roots groeide uit tot de Queen of Latin Pop met meer dan 100 miljoen verkochte platen. In deze jukebox musical zijn de grote hits te horen als Conga en Get On Your Feet. Première: 29 oktober in het Beatrix Theater Utrecht.