Indrukwekkend reisverhaal van Daniël Samkalden


Geplaatst in Theaterrecensies op . Gepubliceerd in: de Volkskrant

Ongeveer 385.000 kilometer heeft Daniël Samkalden afgelegd. Hij kan er een paar duizend naast zitten, maar hij heeft er ruwweg vijf keer de omtrek van de aarde opzitten. Dus als hij een paar andere afslagen zou hebben genomen was hij op de maan geweest. In die berekening zitten alle tripjes van de afgelopen 31 jaar, dus ook naar de crèche, van huis naar school, en de vakanties naar Frankrijk met zijn ouders, toen die nog bij elkaar waren. Een kind van gescheiden ouders heeft natuurlijk wat meer kilometers te gaan.
Een heel groot deel van die 385.000 heeft hij kort geleden gereisd, met het geld van De Eerste Prijs (voorheen Pall Mall Export-prijs) die hij heeft gewonnen voor zijn persoonlijke liedjesprogramma Daniël Samkalden. Hij heeft over zijn reis door China, Afrika en het Midden Oosten columns geschreven, maar er bleek nog genoeg stof over voor een theaterprogramma.
Het verhaal begint op het vliegveld van Qatar, de laatste stop voor Amsterdam. Hij maakt een lijst met dingen die hij thuis zeker moet doen, zoals een dag per week reserveren voor zijn financiële zaken, en de tafel in zijn woonkamer verplaatsen, zodat hij de krant beter kan lezen. Onder het gemijmer ligt een zwoel muzikaal kleed van toetsen en bas, dat de hele avond comfortabel blijft liggen. De jazzy muziek met hoekige kantjes is zeer sfeerbepalend in deze one man-musical. Bassist Peter Sambros kiest vaak voor prikkelende tegenmelodieën in de begeleiding.
Even dreigt de voorstelling af te glijden naar een dertien in een dozijn reisverhaal met overvolle Afrikaanse busjes en overdreven bouwdrift in Chinese steden. Maar Samkalden heeft meer te vertellen. Vooral over zichzelf als hij beseft dat op zijn leeftijd Einstein, Jezus en Fidel Castro al wereldprestaties hebben geleverd en hij een beetje aangeschoten in een bar in een tropisch land hangt. Of als hij zingt van de opwinding die zich van hem meester maakt als hij Iraanse vrouwen ziet, die toch vrijwel alles bedekken. De conclusie is verrassend: Nederland is gebaat bij iets meer Islam.
Tussen de weemoedige, filosofische overpeinzingen komt Samkalden buitengewoon geestig uit de hoek in een lied waarin de Britten de schuld krijgen van alle, maar dan ook werkelijk alle ellende op aarde, en in een vrolijk angstliedje, waarin de massale komst van de Chinezen wordt aangekondigd.
In de cv van Samkalden zien we meerdere lijntjes die naar Theo Nijland lopen, en dat is in de opbouw van de liedjes van Samkalden ook terug te horen. Hij zingt verhalende liedjes, die in elke zin een andere kant op kunnen schieten, waardoor je constant bij de les moet blijven. Met een goed gevuld hoofd loop je de zaal uit.

****
Daniël Samkalden: Ik en de wereld, regie: Ruut Weissman en Gijs de Lange. Bellevue Amsterdam 23 november. Tournee.