Onverwachte inzichten en venijnige floretsteken


Geplaatst in Theaterrecensies op . Gepubliceerd in: de Volkskrant

Scherp blijven door Ernst van der Pasch, regie: Aike Dirkzwager, Nieuwe de la Mar Theater Amsterdam, 31 januari. Tournee.

Ernst van der Pasch is tevreden met het leven. Een groeiende aanhang en première in een mooi groot theater is ook niet niks. Hij heeft het goed met zichzelf getroffen, ook al relativeert hij zichzelf in het openingslied tot een ‘blonde snotneus.’ Maar dan hebben we de portie zelfrelativering wel meteen opgesoupeerd.
Het uitgangspunt van zijn vierde programma is zijn geloof in de liefde, vriendschap, schoonheid en zichzelf. Dat klinkt allemaal wat filosofischer dan het lijkt, maar Van der Pasch heeft de gave om dunne gedachten nogal pretentieus te verpakken in een leren kaft. Hij vertelt over het einde van zijn relatie en de opluchting en gejaagdheid die dat tot gevolg heeft gehad. Hij is een rappe verteller, die soms onbegrijpelijk lang(dradig) kan blijven hangen in niksigheid, zoals een gaap-uitweiding over een treinvertraging in verband met een verdachte witte plastic zak op het station van Roosendaal.
Die tegenstrijdigheid, bijna schizofrenie zit Van der Pasch in dit programma behoorlijk dwars. Hij splitst zichzelf in drie stukken op. De helft van de avond is Van der Pasch een slap aftreksel van Youp van ’t Hek die pissig en teleurgesteld is omdat zijn beste vriend zo’n suffig AVRO-leven leidt. Een kwart van zijn act vult hij als stand up comedian die vindt dat vermaak een synoniem is voor seksgrappen (trouwens wel een paar ijzersterke). De rest van de tijd, veruit het meest interessante deel, is hij een uitstekende componist, goede tekstdichter en innemende causeur, die in de epiloog van zijn voorspelbaar opgebouwde verhaal opeens verrassend uit de hoek komt.
Het is jammer dat de behaagzieke kant van Van der Pasch het in dit programma wint. Hij lijdt aan hetzelfde euvel waar ook cabaretiers als Javier Guzman, Guido Wijers en Klaas van der Eerden last van hebben: zij verwarren zelfvertrouwen met kwaliteit. Dat leunt heel dicht tegen arrogantie aan en wordt daardoor nogal lachwekkend en irritant. Het is veel interessanter als de cabaretier minder triomfalistisch oogt en vanuit een hinderlaag het publiek bestookt met onverwachte inzichten en venijnige floretsteken.