Zomerfestivalvoorstelling in een knus tentje


Geplaatst in Theaterrecensies op . Gepubliceerd in: de Volkskrant

Helden zonder glorie door Het Volk, tekst: Don Duyns, regie: Aike Dirkzwager, 16 juni Toneelschuur Haarlem. Aldaar t/m 1 juli.

Drie militairen van de oude stempel komen regelmatig bij elkaar om nog eens te genieten van de stoere verhalen over Korea en de tweede wereldoorlog. Naast deze ouwe jongens-ontmoetingen kun je de mannen geen groter genoegen doen dan ze uit te nodigen op een middelbare school om die eigenwijze ventjes eens uit te leggen hoe het zit met opofferingsgezindheid, nationalisme en overwonnen doodsdangst.
Maar bij binnenkomst zie je meteen dat die drie niet helemaal deugen. Ze lijken met hun baret, medailles, snor en hoornen bril te veel op typetjes van Van Kooten en De Bie. De klungelige manier waarop een van de drie omgaat met een Schnauzer 0.6 ‘de huisvriend onder de handvuurwapens’ lijkt ook al geen bewijs voor een echt heroïsch verleden.
De drie oorlogsveteranen zeggen dat ze het fijn vinden om onder lotgenoten te zijn. Maar hoe ze het bij vorige bijeenkomsten met elkaar uitgehouden hebben is een raadsel, want de verhalen van de kolonel worden op cynische toon door een van de anderen gerelativeerd. Als de bal eenmaal begint te rollen, blijft er van de trots en de stoerigheid van deze verklede mannen weinig meer over. Het laatste beetje decorum verdwijnt in een slot dat een beschaafde variant op de explosieve Alex d’Electrique-methode kan worden genoemd.
Het verhaal van Don Duyns heeft een tragisch ontroerend laagje, met genoeg grappen om er een sprankelend uurtje van te maken. De drie spelers, Joep en Wigbolt Kruijver en Bert Bunschoten, gaan lekker in die vrolijke treurigheid meer. Maar veel meer dan drie karikaturen heeft Duyns er in de korte tekst niet van weten te maken. Het is ook volstrekt onduidelijk waarom die drie nu juist deze gelegenheid hebben aangegrepen om zichzelf en de anderen van hun zorgvuldig opgebouwde voetstuk af te duwen. Er gebeurt niets opzienbarends waarom ze zich nu opeens gaan afpellen totdat er een zielig hoopje mens overblijft.
Ondanks de pretenties blijft het stuk nu onbedoeld hangen in het sfeertje van een zomerfestivalvoorstelling in een knus tentje.