Zonder omwegen: Een mens leeft maar één keer. Goddank!


Geplaatst in Theaterrecensies op . Gepubliceerd in: de Volkskrant

Zonder omwegen door Bert Klunder, De Meerse Hoofddorp 12 mei. Tournee.

Het cabaret heeft het vermaak heilig verklaard en de lering naar de achtergrond geduwd. Toch blijven er nog genoeg plichtsgetrouwse normbewakers over. Harde heelmeesters met een norse blik in de ogen, een brommend stemgeluid en een intonatie die een constant ‘ja, je zegt dat nou wel, maar ik moet het nog maar zien’ verraadt. Kortom, mannen als Jeroen van Merwijk, Maarten van Roozendaal en Bert Klunder.
De laatste veroorlooft zich in de samenwerking met Brigitte Kaandorp de nodige frivoliteiten, maar als solist pepert hij zijn gehoor genadeloos in dat het leven een ernstige zaak is. De genieter roept: ‘Een mens leeft maar één keer.’ Bert Klunder laat daarop volgen: ‘Goddank.’
In het verleden heeft Klunder zich nooit een fan getoond van een barokke aankleding. Een kratje pils was meestal al voldoende. Zonder Omwegen is nóg een graadje kaler. Het is ideaal cabaret volgens de norm van Ivo de Wijs: Een blinde mag er niets aan missen. Klunder heeft niet meer nodig dan een (krakend) plastic keukenstoeltje en een handdoek om het immer stromende zweet (mooi calvinistisch symbool) te deppen. En dan maar fulmineren, deze vleesgeworden klaagmuur in zijn ongestreken onappetijtelijk oranje bloesje. Fulmineren tegen het pretpark, de kerk en tegen flensjes met iets erin.
In de aanloop naar het programma Lustrum, dat Klunder eerder dit seizoen met Brigitte Kaandorp maakte, is zijn vader gestorven. Deze gebeurtenis prikt de hele avond door Zonder Omwegen heen en zorgt voor een somber grappig programma. Volgens Klunder mag een mens tijd verspillen, in de wasbak pissen en op een feestje luchtgitaar spelen totdat zijn vader dood is. Daarna is afgelopen met het plezier en moeten we genoegen nemen met slechts één ijssmaak, ook al heeft de Italiaanse ijscoman er 42 in het assortiment. De rest van ons leven moeten we op de blaren zitten omdat Eva met haar tengels niet van die appel kon blijven. Ja, want Eva heeft het allemaal gedaan.
Klunder kan geen zin uit zijn mond laten rollen of er zit wel wat anti-vrouwelijk gif bij. Daarin herkennen we veel uit de geestige/cynische RVU televisieserie Mannen voor Vrouwen, waarin Klunder naast onder meer Jeroen van Merwijk en Hans Dorrestijn aan het zuigen en sarren was. Vrouwen zijn niet al te intelligent, ze zijn bedillerig en gemakzuchtig. Een vrouw wil wel jagen, maar niet door de bosjes sluipen.
Helaas schiet Klunder nogal door en moet de ongeloofwaardigheid (hij laat geen spaan heel van zijn eigen vrouw en huwelijk) het grappig houden. Dat lukt niet helemaal. Als er al lang geen punten meer te scoren zijn, trapt Klunder nog eventjes door en dan begint het te irriteren. Ook hier had Klunder wel wat zuiniger mogen zijn.