De producent mag wel wat meer lef tonen


Geplaatst in Theaterrecensies op . Gepubliceerd in: de Volkskrant

Cats door Joop van den Ende Theaterproducties, muziek: Andrew Lloyd Webber, tekst: T.S. Eliot, vertaling: Gerrit Komrij, Nieuwe Luxor Theater Rotterdam, 7 oktober. Tournee tot eind juni 2007.

Bij de credits van de nieuwe Nederlandse editie van Cats zien we regisseur Trevor Nunn, choreograaf Gillian Lynne, lichtontwerper David Hersey en decorontwerper John Napier. Het zijn dezelfde namen en dezelfde jeugdige foto’s die ook al een kwart eeuw geleden in het programmaboekje stonden toen Cats in Londen in première ging. De show maakte componist Andrew Lloyd Webber wereldberoemd, schatrijk en een enorme angsthaas. Niemand kreeg het recht om maar een spatje aan de originele uitvoering te veranderen. Het is copycat in optima forma met dezelfde vuilnisbelt waar de katten samenkomen voor het jaarlijkse Jubikelbal, dezelfde danspasjes, kostuums, grime en kattenkopjes geven. En hetzelfde overbodige, langdradige opvul-blok waarin theaterkat Abrikoos herinneringen ophaalt aan zijn rol in een piratenstuk. Dat zou er door een regisseur met een frisse blik al lang uitgegooid zijn. Voor de bezoeker geldt dus: als je er een hebt gezien, heb je ze allemaal gezien. Het produceren van Cats is een technische zaak, vrijwel zonder enige artistieke creativiteit.
Zeven jaar na de Londense première vierde het honderdjarige theater Carré feest met de succesproductie. Na het voorbereidende musical-werk van Annie Schmidt en Harry Bannink werd Nederland door Cats, met Ruth Jacott als de verlopen glamourkat Grisabella, definitief een musicalland. De rest is geschiedenis, met een hoofdrol voor Joop van den Ende.
Een belangrijke voorstelling dus, met een aantal onverslijtbare songs, waaronder Memory en Old Deuteronomy. Cats werd na de Amsterdamse serie in 1987 nog een paar keer in Nederland opgevoerd, de laatste keer tien jaar geleden door het Koninklijk Ballet van Vlaanderen. De huidige publiciteitskreet ‘De wereldhit eindelijk terug in Nederland’ is dus wat overdreven. Toch zal er bij de nieuwe generatie musicalliefhebbers wel weer behoefte zijn aan Cats of zal die behoefte professioneel worden gekweekt. Maar avontuurlijk is anders, in het seizoen waarin Van den Ende ook weer komt met My Fair Lady.
De vertaling van Gerrit Komrij heeft de houdbaarheidsgrens nog niet overschreden, ook al mag die op details wel worden geactualiseerd. In de jaren tachtig leerde de burgerlijke kat Spikkelpikkelmies de muizen fiedelen en macrameeën. Daar had nu best sudoku-en van kunnen worden gemaakt.
De diverse theateropleidingen in Nederland houden zich intensief bezig met musical. Dat is te merken, want er zitten geen zwakke plekken in deze Cats-cast. Verrassing is Anita Meijer, die normaal gesproken met Lee Towers in Ahoy’ staat. Zij is (naast onder meer Pia Douwes en Vera Mann) een van de vijf Grisabella’s dit seizoen. Een inventieve manier om het publiek meerdere keren de zaal in te lokken. Meijer heeft een prachtig trieste houding als ze door de andere katten wordt getreiterd, en zingt Herinnering met gevoel. Oudgediende Marco Bakker is een zeer waardige Oom Deuteromium, Gino Emnes een lekker stoere Tuk-stuk-rukker en de Engelse danser Mark John Richardson een fenomenale Dr. Diavolo. Wat zien we die allemaal graag terug in een musical waarmee de producent wat meer lef toont.