Op blote voeten in de hangmat


Geplaatst in Theaterrecensies op . Gepubliceerd in: de Volkskrant

Op blote voeten, in een kleurrijke tropische jurk, en met een Surinaamse hoofddoek glijdt Manoushka Zeegelaar Breeveld in haar hangmat, het enige decorstuk van de vooorstelling No Spang. ‘Nou kijk eens hoe mooi ik aansluit bij de doelgroep.’ De cynisch uitgesproken opmerking staat niet in haar script en is ook niet bedoeld voor de fotograaf, journalist en de lichttechnicus die de doorloop van haar nieuwe programma in theater De Omval in Diemen bijwonen. De sneer is een ironische oppepper voor zichzelf en slaat op de weigering van de subsidie-instellingen om over de brug te komen, omdat de multiculturele doelgroep niet voor een liedjesprogramma naar het theater gaat.
Na de repetitie blijkt dat de zangeres er nog steeds kwaad over is. Met minachting in haar stem: ‘Wat willen ze nou met hun eh.. multiculturele doelgroep? Nee, ik kom niet uit een kokosnootboom gevallen en ik speel ook niet in een Surinaamse brassband. Wat een onzin, alsof Surinamers anders denken en lief hebben.’
Als Manoushka Zeegelaar Breeveld (Rotterdam 1970) drie is vertrekt ze met haar ouders en zusje naar Suriname, terwijl een omgekeerde reis in die tijd gebruikelijker is. Tot haar twintigste geniet ze met volle teugen van het land van haar ouders en voorvaderen. Het is een leven van no spang, de Surinaamse variant op don’t worry, be happy.
Als je iets anders wilt studeren dan economie of rechten, dan moet je naar Nederland, dus verhuist zij weer naar haar geboorteland. De Filmacademie (ze wil in de voetsporen treden van haar vader, die filmer/producent is) neemt haar niet aan, dus meldt ze zich bij de afdeling Culturele en Maatschappelijke Vorming op de Haagse Hogeschool.
Het leven van no spang is nu echt afgelopen. In haar vorige programma Vrij vertelde zij over het gevecht met de mannen in haar leven en de Nederlandse theaterwereld. In haar tweede muziekvoorstelling geeft ze een exposé van de zaken waar ze zich zorgen over maakt. Het is een lange lijst met Wilders, de PvdA (‘Ik heb op die partij gestemd, maar ik heb geen idee waar ze op dit moment staan.’), het milieu, eten dat liefdeloos is klaargemaakt, de Bijbel die ze uit haar hoofd heeft moeten leren en ‘assholes die aardig doen.’ Ze ligt er niet elke nacht wakker van, want zorgen horen bij het leven, maar een zorgeloos type dat fluitend door het leven huppelt, is ze zeker niet.
Tussen haar overpeinzingen zingt Manoushka Zeegelaar Breeveld over de liefde, haar verdriet, haar elfjarige dochter met wie ze aardig wat uit te knokken heeft, en sterke vrouwen, zoals haar moeder, die de opvoeding van haar kinderen grotendeels op eigen kracht heeft gedaan. Ze zingt – op muziek van Curaçaose bassist Eric Calmes – soms in het Nederlands, maar meestal in het Surinaams. Ze is ambassadrice van Surinamstars.com en Club Paradiso FM, instellingen die Surinaamse artiesten promoten.
Is ze niet bang dat ze op deze manier als een Surinaamse zangeres in de folkloristische hoek wordt geplaatst?
‘Ik zing nou eenmaal graag in het Surinaams. En ik wil iets bieden waarin Surinamers zich herkennen. Dat is er nog veel te weinig. Denk alsjeblieft niet dat mijn zalen gevuld zijn met alleen Surinamers. Die gaan vooral naar cabaretiers, zoals Jetty Mathurin en Jörgen Raymann.’
Die grote naamsbekendheid heeft Manoushka Zeegelaar Breeveld niet. Ze dacht dat ze met zo’n lange naam lekker zou opvallen, maar zo werkt het blijkbaar niet. Mi mooi switi kondre, de titelsong van de succesvolle muziektheaterproductie De koningin van Paramaribo was een hit, maar vrijwel niemand weet dat zij dat zong. En haar rol in Grijpstra en De Gier was te bescheiden en te kort van duur.
‘Begrijp me goed, met dit intieme programma, hoor ik ook in kleine zalen. Maar veel geld levert het niet op, dus heb ik nog steeds subsidie nodig, als ik dat ‘andere Suriname’ wil laten zien. Maar ik ben niet ontevreden. Als ik dit werk zou doen in Suriname zou ik van de honger omkomen. Als de ‘mofokoranti’, de mond-tot-mondreclame in de Caribische gemeenschap begint te werken en men hoort dat er iets te herkennen valt komen de Surinamers en Antillianen wel. Heb ik toch de doelgroep te pakken.’

No Spang door Manoushka Zeegelaar Breeveld en band, première 13 oktober in Almere (Schouwburg), tournee tot half januari.